bencede
New member
Stephanie Pappas
Yaklaşık 700 bin ilâ 60 bin yıl evvel, fazlaca küçük bir ilkel insan, günümüzde Endonezya’ya bağlı olan Flores adasında geziniyordu. Yalnızca yaklaşık 106 santimetre uzunluğunda olduğu için ‘Hobbit’ lakabı yakıştırılan Homo floresiensis, küçük beyinli ve büyük ayaklı bir alet üreticisiydi ve çabucak hemen kimse nereden evrimleştiğini bilmiyor.
Ve artık, bir antropolog, H. floresiensis’in kuşağının tükenip tükenmediğini ve günümüze kadar yaşayıp yaşamadığını kimsenin nitekim de bilmediğini sav ediyor. Yayınlanan yeni bir kitapta, Alberta Üniversitesi’nden emekli bir antropolog olan Gregory Forth, Flores’te bir ‘maymun adam’ bulunduğunu aktaran haberlerin, bugün hâlâ varlığını devam ettiren ilkel insan ceddinin manzaraları olabileceğini ileri sürüyor.
Forth, Live Science’a verdiği demeçte, “Bu tıbbın soyunun ne vakit yok olduğunu bilmiyoruz ya da sahiden söylemeye cüret ettiğim üzere, soyunun yok olup olmadığını dahi bilmiyoruz” diyor: “özetlemek gerekirsesı, hâlâ hayatta olma ihtimali kelam konusu.”
Söylemeye gerek bile yok lakin bu heyecan verici bir sav ve H. floresiensis’i inceleyen uzmanlar bu hususta kuşkucu. ABD’nin Madison kentinde bulunan Wisconsin Üniversitesi’nde bir paleoantropolog olan John Hawks, “Flores, Connecticut’la tıpkı büyüklükte ve günümüzde üzerinde iki milyon insanın yaşadığı bir ada” diyor. Nüfusun ada genelinde yayıldığını kelamlarına ekliyor. Hawks, Live Science’a verdiği demeçte, “Gerçekçi bakarsak, varlığını devam ettiren bir topluluk içerisinde hayatta kalan ve ada üzerinde gözlemlenemeyen büyük bir primatın var olduğu fikri, neredeyse imkânsıza yakın” diyor.
UZUN VAKİTTİR KAYIP OLAN BİR AKRABA
Forth ise probleme farklı bakıyor. 1984’ten bu yana ada üzerinde antropolojik saha çalışmaları gerçekleştiriyor ve o devirden beridir ormanda yaşayan küçük, tüylü ve insansı yaratıklarla ilgili mahallî kıssalar duyuyor. H. floresiensis kalıntılarının keşfedildiği 2003 yılına kadar süren araştırmasında bu kıssaları de aktardı. Live Science’a, ortadaki ilişkiyi bu biçimde kurduğunu söylüyor.
Forth, “Lio isimli bir bölgede, hâlâ hayatta olduğu söylenen küçük, insan gibisi yaratıkların öykülerini duydum; beşerler nasıl göründüklerini anlatıyorlardı” diyor. “Between Ape and Human: An Anthropologist on the Trail of a Hidden Hominoid” (Maymun ve İnsan içinde: Bilinmeyen Bir İnsansının İzinde Bir Antropolog) isimli yeni kitabında Forth, ne maymun ne de bir insan olan, bedeninde düz, açık renkli tüyler, hoş biçimli bir burun ve bir kuyruğu olan bir yaratığın cesedine rastladığını söyleyen bir adamla yaptığı röportajı aktarıyor. Forth, yıllar içerisinde H. floresiensis tanımına uyan yaratıkları nazarann 30 şahitle görüşmüş.
olağan olarak, Kanada’daki Simon Fraser Üniversitesi’nde evrimsel antropolog olan Mark Collard, Kuzeybatı Pasifik ve Britanya Kolombiyası’nda anlatılan Sasquatch [‘Koca Ayak’] üzere dünyada gezinen gizemli yaratıklarla ilgili birfazlaca şahit sözü olduğunu söylüyor. Collard Live Science’a verdiği demeçte, insanların kıssalar anlatmakta ve bunlara inanmakta usta olduklarını ve bu öykülerin basitçe insanların inançlarının merkezine oturabileceğini söz ediyor. Forth, Flores’te görülen bu “maymun adamlarla” ilgili öykülerin Kuzeybatı Pasifik’teki Koca Ayak’ınkinden farklı olduğunu savunuyor; çünkü Kuzey Amerika’da hiç insan harici maymunlar yaşamadı. Buna rağmen, Flores adasında H. floresiensis’in kesin olarak var olduğunu söylüyor.
Pekala ne vakitten beridir buradalar? H. floresiensis kemikleri birinci defa 2003 yılında Flores’teki Liang Bua Mağarası’nda ortaya çıkarıldı. Smithsonian Ulusal Tabiat Tarihi Müzesi’nden cinsleri inceleyen bir zooarkeolog olan Elizabeth Veatch, mağarayı kullanan hobbitlere ilişkin en erken delillerin 50 bin yıl öncesine dayandığını söylüyor. Veatch, Live Science’a verdiği demeçte, günümüzden 47 bin yıl öncesine dek Flores’te çağdaş insan kalıntılarının görünmediğini ve bu iki tıbbın Liang Bua Mağarası’nda karşılaştığına ait hiç bir delil bulunmadığını tabir ediyor. Aslında, H. floresiensis’in, bu yerleşim alanını 60 bin yıl evvelden daha sonra pek kullanmadığını kelamlarına ekliyor. Veatch, “Faunal ispatlara dayanarak, günümüzden yaklaşık 60 bin yıl evvel yaşanan, Liang Bua etrafındaki görüntüyü değiştiren ve Homo floresiensis’in daha uygun habitatlarda yiyecek aramak hedefiyle adanın öteki yerlerine göç etmesine yol açan çevresel bir değişimin yaşanmış olması mümkün görünüyor” diyor.
Arkeologlar, 2014 yılında, Flores adasındaki Mata Menge’de, yaklaşık 700 bin yıl öncesine dayanan bir hominin fosilinin alt çenesi ve dişlerinin keşfedildiği öteki bir yerleşim alanını ortaya çıkardılar. Bu kemiklerin fazlaca daha eski bir H. floresiensis topluluğundan kaldığı düşünülüyor. Bölgede taş aletler de bulundu. Bu bulgular H. floresiensis’in Flores adasında uzun bir geçmişe sahip olduğunu gösteriyor (bu cins, öbür hiç bir adada bulunamadı). Buna rağmen, antropologlar ve arkeologlar, hobbitin çağdaş beşerlerle bir arada yaşadığına dair hiç bir ispata rastlamadılar.
Thompson, bir süre için burada hayatış olmalarının mümkün göründüğünü söylüyor. Şayet durum bu biçimdeyse, tahminen de Flores’in Lio bölgesinde anlatılan kıssalar epey derin bir kültürel anıdır. Avustralya’da, yerli halkın ürkütücü bir meteor çarpması da dahil olmak üzere, açık halde binlerce yıl evvel yaşanan gerçek olaylara karşılık gelen kıssaları var. Thompson, Flores’te de bunun üzere bir şeyin kelam konusu olabileceğini söz ediyor. Live Science’a verdiği demeçte, “Karşı karşıya olabileceğimiz şey, [H. floresiensis’in] varlığının mitolojide sahiden de uzun mühlet boyunca potansiyel olarak devam ettiği bir durum” diyor.
tıpkı vakitte, Thompson da, Flores’te yaşayan yaklaşık 1 metrelik bir primatın bugüne dek büyük oranda göze batmadan varlığını sürdürebileceğinden kuşkulu: “Bilim alanında soyunun tükendiğini düşündüğümüz tipler birden ortaya çıkıyor, bu oluyor” diyor: “Fakat bunlar küçük şeyler. O kadar da göze çarpacak şeyler değiller.”
Collard bunu kabul ediyor ve “Yalnızca kelamlı tarih konusunda epey dikkatli olmamız gerektiğini düşünüyorum” diyor: “Bence bir bedeli var ancak bir daha de kuşkucu yaklaşmak gerek.”
GİZEMLİ CET
Bu durum, H. floresiensis’in bir gizem taşımadığı manasına gelmiyor. Primattan kalan kemikleri ve aletleri içeren iki hafriyat alanı birbirinden yüzbinlerce yıl öncesine dayanıyor ve ortalarında büyük bir tarihî boşluk mevcut. Hawks, araştırmacıların, ‘hobbitlerin’ ince ve keskin taş katmanlarını bitki ya da et kesmek yahut diğer tahta aletler üretmek maksadıyla kullanılabilen bıçak gibisi aletler yapmak doğrultusunda kullandığını bildiklerini söz ediyor. H. floresiensis’in ateş kullanıp kullanmadığı ya da büyük bir hayvanı avlayıp avlamadığı hâlâ bilinmiyor.
Tahminen de H. floresiensis hakkındaki en büyük soru, cinslerinin kaynağı. Anatomik bağlamda, “hobbitin”, Homo erectus ve Homo sapiens üzere öbür Homo [insansı] türlerininkilere epeyce benzeyen dişleri var. H. floresiensis’in yaklaşık 700 bin ilâ 800 bin yıl evvel Endonezya’da görülen varlığı, H. sapiens’in buraya gelişinden büyük bir farkla daha eskiye dayanıyor. tıpkı vakitte, H. erectus, günümüzden 1.8 milyon yıl evvel Afrika’dan ayrıldı ve fosil kayıtlarında, H. floresiensis’ten daha evvel bugün Java ismini verdiğimiz adada ortaya çıktı. Bu durum, hobbitin H. erectus soyundan gelme ve tahminen de ‘ada cüceliği’ ismi verilen bir olguyu, ada hayatının bir kararı olarak küçük bir vücut yapısı geliştirme ihtimalini artırır.
bir daha de bu hipoteze dair kimi meseleler kelam konusu. birinci vakit içinderda, Thompson, Live Science’a verdiği demeçte, H. erectus’un Güneydoğu Asya’da bulunan başka adalarda yaklaşık 115 bin yıl öncesine dek her zamanki vücut büyüklüğüyle hayatını sürdürdüğünü ve ada cüceliğinin sırf Flores’te görülürken yüzbinlerce yıl boyunca öteki hiç bir yerde ortaya çıkmasının garip olduğunu söylüyor. Bunun yanı sıra, H. floresiensis’in omuzlar ve bilekler üzere Homo kuzenlerine daha az ve Australopithecus üzere daha evvelki insan atalarına daha epey benzeyen bir epey anatomik özelliği mevcut. Hawks, “Anatomi bunu açıklığa kavuşturamıyor” diyor.
Collard, anatomik delillerin, H. floresiensis’in H. erectus’tan daha evvel Afrika’dan ayrılan bir insan ceddinin soyundan gelebileceğini düşündürdüğünü söz ediyor. Şayet bu biçimdeyse, bilim insanları şu ana dek o cetlerin kimler olabileceği ya da kıtadan ne vakit ayrıldıklarına dair arkeolojik bir delile ulaşamadılar.
Bu seyahatin öyküsü ne olursa olsun, inanılmaz olmalıydı. Ufak tefek H. floresiensis yahut onların ataları o denli ya da bu biçimde kıtaları ve çalkantılı açık denizleri aşarak Flores adasına ulaştılar. (Collard, deniz düzeyinin yüz binlerce yıl boyunca yükselip düşmesine rağmen, o bölgede sürekli açık sular olduğunu söz ediyor.) 2019 yılında Filipinler’in Luzon adasında keşfedilen Homo luzonensis üzere öbür ilkel homininlere dair ispatlar, insanların cetlerinin antropologların ve arkeologların beklenen olduğunu düşündüğü şeylerden epey daha fazlasını yaptığını gözler önüne seriyor. Collard, “Kazara bir sürüklenme durumu muydu? Yoksa kasıtlı bir seyahat muydu?” diye soruyor: “Pek mümkün görünmese de tekne kullanma maharetleri var mıydı?”
BİRBİRİNE KARIŞAN TOPLULUKLAR MI?
İnsanların kökenlerini araştıran bilim insanlarının artık öğrendiği şey, Homo çeşidi ilkel topluluklar içinde gerçekleşen etkileşimlerin olağanüstü seviyede karmaşık olduğu. Günümüzde, Homo sapiens ve Neandertallerin iç içe geçtiği ve Neandertal DNA’sının çağdaş insanlarda varlığını sürdürdüğü, yaygın bir bilgi. Okyanusya ve Doğu Asya’da yaşayan beşerler, hakkında pek az şey bildiğimiz bir başka insan atası olan Denisova topluluklarıyla da birbirine karışmıştı. Dikkat alımlı formda, Hawks, Denisova genlerinin varlığını doğu Endonezya’da yaşayan topluluklarda devam ettirdiğini ve bu insansı akrabaların da bu adalarda yaşadığını düşündürdüğünü lisana getiriyor. tıpkı vakitte, şu ana dek doğu Endonezya’da yaşayan Denisovalılara ait hiç bir fosil kaydına ulaşılamadı. Kayıtlarda bulunan en eski mağara sanatı örneği de 45 bin 500 yıl evvel Sulawesi adasında kırmızıya boyanan bir domuz biçiminde Endonezya’da keşfedildi. Bu eser Homo sapiens eliyle yapılmış olabilir.
İnsanların ve H. floresiensis’in birbirine karıştığına ait hiç bir kanıt mevcut değil. Bilim insanları, çağdaş Endonezya gen haritasında, bu küçük homininle ilişkilendirilebilecek bilinmeyen bir yeniden rastlamadılar. Hawks, bulunan fosillerin vakit içindemasının, hobbitin, çağdaş beşerler ortaya çıkıp onu isteyerek ya da istemeyerek yok edene kadar Flores adasında memnun bir biçimde yaşayabileceğini düşündürdüğünü lisana getiriyor. “Modern insanların, bu tıbbın soyunun tükenmesinden sorumlu olması akla yatkın görünüyor” diyor.
Veya, tahminen de iki Homo çeşidinin birbiriyle iç içe geçtiğini ispatlayacak yeni H. floresiensis fosilleri bulunmayı bekliyordur. Hawks, son on yılın, Endonezya arkeolojisi ve mahallî bilim insanları ile dünyanın geri kalanı içinde kurulan memleketler arası işbirlikleri açısından altın bir çağ olduğunu lisana getiriyor. Daha fazla keşfin yapılacağıysa neredeyse kesin görünüyor.
Yazının yepyenisi Live Science sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)
Yaklaşık 700 bin ilâ 60 bin yıl evvel, fazlaca küçük bir ilkel insan, günümüzde Endonezya’ya bağlı olan Flores adasında geziniyordu. Yalnızca yaklaşık 106 santimetre uzunluğunda olduğu için ‘Hobbit’ lakabı yakıştırılan Homo floresiensis, küçük beyinli ve büyük ayaklı bir alet üreticisiydi ve çabucak hemen kimse nereden evrimleştiğini bilmiyor.
Ve artık, bir antropolog, H. floresiensis’in kuşağının tükenip tükenmediğini ve günümüze kadar yaşayıp yaşamadığını kimsenin nitekim de bilmediğini sav ediyor. Yayınlanan yeni bir kitapta, Alberta Üniversitesi’nden emekli bir antropolog olan Gregory Forth, Flores’te bir ‘maymun adam’ bulunduğunu aktaran haberlerin, bugün hâlâ varlığını devam ettiren ilkel insan ceddinin manzaraları olabileceğini ileri sürüyor.
Forth, Live Science’a verdiği demeçte, “Bu tıbbın soyunun ne vakit yok olduğunu bilmiyoruz ya da sahiden söylemeye cüret ettiğim üzere, soyunun yok olup olmadığını dahi bilmiyoruz” diyor: “özetlemek gerekirsesı, hâlâ hayatta olma ihtimali kelam konusu.”
Söylemeye gerek bile yok lakin bu heyecan verici bir sav ve H. floresiensis’i inceleyen uzmanlar bu hususta kuşkucu. ABD’nin Madison kentinde bulunan Wisconsin Üniversitesi’nde bir paleoantropolog olan John Hawks, “Flores, Connecticut’la tıpkı büyüklükte ve günümüzde üzerinde iki milyon insanın yaşadığı bir ada” diyor. Nüfusun ada genelinde yayıldığını kelamlarına ekliyor. Hawks, Live Science’a verdiği demeçte, “Gerçekçi bakarsak, varlığını devam ettiren bir topluluk içerisinde hayatta kalan ve ada üzerinde gözlemlenemeyen büyük bir primatın var olduğu fikri, neredeyse imkânsıza yakın” diyor.
UZUN VAKİTTİR KAYIP OLAN BİR AKRABA
Forth ise probleme farklı bakıyor. 1984’ten bu yana ada üzerinde antropolojik saha çalışmaları gerçekleştiriyor ve o devirden beridir ormanda yaşayan küçük, tüylü ve insansı yaratıklarla ilgili mahallî kıssalar duyuyor. H. floresiensis kalıntılarının keşfedildiği 2003 yılına kadar süren araştırmasında bu kıssaları de aktardı. Live Science’a, ortadaki ilişkiyi bu biçimde kurduğunu söylüyor.
Forth, “Lio isimli bir bölgede, hâlâ hayatta olduğu söylenen küçük, insan gibisi yaratıkların öykülerini duydum; beşerler nasıl göründüklerini anlatıyorlardı” diyor. “Between Ape and Human: An Anthropologist on the Trail of a Hidden Hominoid” (Maymun ve İnsan içinde: Bilinmeyen Bir İnsansının İzinde Bir Antropolog) isimli yeni kitabında Forth, ne maymun ne de bir insan olan, bedeninde düz, açık renkli tüyler, hoş biçimli bir burun ve bir kuyruğu olan bir yaratığın cesedine rastladığını söyleyen bir adamla yaptığı röportajı aktarıyor. Forth, yıllar içerisinde H. floresiensis tanımına uyan yaratıkları nazarann 30 şahitle görüşmüş.
olağan olarak, Kanada’daki Simon Fraser Üniversitesi’nde evrimsel antropolog olan Mark Collard, Kuzeybatı Pasifik ve Britanya Kolombiyası’nda anlatılan Sasquatch [‘Koca Ayak’] üzere dünyada gezinen gizemli yaratıklarla ilgili birfazlaca şahit sözü olduğunu söylüyor. Collard Live Science’a verdiği demeçte, insanların kıssalar anlatmakta ve bunlara inanmakta usta olduklarını ve bu öykülerin basitçe insanların inançlarının merkezine oturabileceğini söz ediyor. Forth, Flores’te görülen bu “maymun adamlarla” ilgili öykülerin Kuzeybatı Pasifik’teki Koca Ayak’ınkinden farklı olduğunu savunuyor; çünkü Kuzey Amerika’da hiç insan harici maymunlar yaşamadı. Buna rağmen, Flores adasında H. floresiensis’in kesin olarak var olduğunu söylüyor.
Pekala ne vakitten beridir buradalar? H. floresiensis kemikleri birinci defa 2003 yılında Flores’teki Liang Bua Mağarası’nda ortaya çıkarıldı. Smithsonian Ulusal Tabiat Tarihi Müzesi’nden cinsleri inceleyen bir zooarkeolog olan Elizabeth Veatch, mağarayı kullanan hobbitlere ilişkin en erken delillerin 50 bin yıl öncesine dayandığını söylüyor. Veatch, Live Science’a verdiği demeçte, günümüzden 47 bin yıl öncesine dek Flores’te çağdaş insan kalıntılarının görünmediğini ve bu iki tıbbın Liang Bua Mağarası’nda karşılaştığına ait hiç bir delil bulunmadığını tabir ediyor. Aslında, H. floresiensis’in, bu yerleşim alanını 60 bin yıl evvelden daha sonra pek kullanmadığını kelamlarına ekliyor. Veatch, “Faunal ispatlara dayanarak, günümüzden yaklaşık 60 bin yıl evvel yaşanan, Liang Bua etrafındaki görüntüyü değiştiren ve Homo floresiensis’in daha uygun habitatlarda yiyecek aramak hedefiyle adanın öteki yerlerine göç etmesine yol açan çevresel bir değişimin yaşanmış olması mümkün görünüyor” diyor.
Arkeologlar, 2014 yılında, Flores adasındaki Mata Menge’de, yaklaşık 700 bin yıl öncesine dayanan bir hominin fosilinin alt çenesi ve dişlerinin keşfedildiği öteki bir yerleşim alanını ortaya çıkardılar. Bu kemiklerin fazlaca daha eski bir H. floresiensis topluluğundan kaldığı düşünülüyor. Bölgede taş aletler de bulundu. Bu bulgular H. floresiensis’in Flores adasında uzun bir geçmişe sahip olduğunu gösteriyor (bu cins, öbür hiç bir adada bulunamadı). Buna rağmen, antropologlar ve arkeologlar, hobbitin çağdaş beşerlerle bir arada yaşadığına dair hiç bir ispata rastlamadılar.
Thompson, bir süre için burada hayatış olmalarının mümkün göründüğünü söylüyor. Şayet durum bu biçimdeyse, tahminen de Flores’in Lio bölgesinde anlatılan kıssalar epey derin bir kültürel anıdır. Avustralya’da, yerli halkın ürkütücü bir meteor çarpması da dahil olmak üzere, açık halde binlerce yıl evvel yaşanan gerçek olaylara karşılık gelen kıssaları var. Thompson, Flores’te de bunun üzere bir şeyin kelam konusu olabileceğini söz ediyor. Live Science’a verdiği demeçte, “Karşı karşıya olabileceğimiz şey, [H. floresiensis’in] varlığının mitolojide sahiden de uzun mühlet boyunca potansiyel olarak devam ettiği bir durum” diyor.
tıpkı vakitte, Thompson da, Flores’te yaşayan yaklaşık 1 metrelik bir primatın bugüne dek büyük oranda göze batmadan varlığını sürdürebileceğinden kuşkulu: “Bilim alanında soyunun tükendiğini düşündüğümüz tipler birden ortaya çıkıyor, bu oluyor” diyor: “Fakat bunlar küçük şeyler. O kadar da göze çarpacak şeyler değiller.”
Collard bunu kabul ediyor ve “Yalnızca kelamlı tarih konusunda epey dikkatli olmamız gerektiğini düşünüyorum” diyor: “Bence bir bedeli var ancak bir daha de kuşkucu yaklaşmak gerek.”
GİZEMLİ CET
Bu durum, H. floresiensis’in bir gizem taşımadığı manasına gelmiyor. Primattan kalan kemikleri ve aletleri içeren iki hafriyat alanı birbirinden yüzbinlerce yıl öncesine dayanıyor ve ortalarında büyük bir tarihî boşluk mevcut. Hawks, araştırmacıların, ‘hobbitlerin’ ince ve keskin taş katmanlarını bitki ya da et kesmek yahut diğer tahta aletler üretmek maksadıyla kullanılabilen bıçak gibisi aletler yapmak doğrultusunda kullandığını bildiklerini söz ediyor. H. floresiensis’in ateş kullanıp kullanmadığı ya da büyük bir hayvanı avlayıp avlamadığı hâlâ bilinmiyor.
Tahminen de H. floresiensis hakkındaki en büyük soru, cinslerinin kaynağı. Anatomik bağlamda, “hobbitin”, Homo erectus ve Homo sapiens üzere öbür Homo [insansı] türlerininkilere epeyce benzeyen dişleri var. H. floresiensis’in yaklaşık 700 bin ilâ 800 bin yıl evvel Endonezya’da görülen varlığı, H. sapiens’in buraya gelişinden büyük bir farkla daha eskiye dayanıyor. tıpkı vakitte, H. erectus, günümüzden 1.8 milyon yıl evvel Afrika’dan ayrıldı ve fosil kayıtlarında, H. floresiensis’ten daha evvel bugün Java ismini verdiğimiz adada ortaya çıktı. Bu durum, hobbitin H. erectus soyundan gelme ve tahminen de ‘ada cüceliği’ ismi verilen bir olguyu, ada hayatının bir kararı olarak küçük bir vücut yapısı geliştirme ihtimalini artırır.
bir daha de bu hipoteze dair kimi meseleler kelam konusu. birinci vakit içinderda, Thompson, Live Science’a verdiği demeçte, H. erectus’un Güneydoğu Asya’da bulunan başka adalarda yaklaşık 115 bin yıl öncesine dek her zamanki vücut büyüklüğüyle hayatını sürdürdüğünü ve ada cüceliğinin sırf Flores’te görülürken yüzbinlerce yıl boyunca öteki hiç bir yerde ortaya çıkmasının garip olduğunu söylüyor. Bunun yanı sıra, H. floresiensis’in omuzlar ve bilekler üzere Homo kuzenlerine daha az ve Australopithecus üzere daha evvelki insan atalarına daha epey benzeyen bir epey anatomik özelliği mevcut. Hawks, “Anatomi bunu açıklığa kavuşturamıyor” diyor.
Collard, anatomik delillerin, H. floresiensis’in H. erectus’tan daha evvel Afrika’dan ayrılan bir insan ceddinin soyundan gelebileceğini düşündürdüğünü söz ediyor. Şayet bu biçimdeyse, bilim insanları şu ana dek o cetlerin kimler olabileceği ya da kıtadan ne vakit ayrıldıklarına dair arkeolojik bir delile ulaşamadılar.
Bu seyahatin öyküsü ne olursa olsun, inanılmaz olmalıydı. Ufak tefek H. floresiensis yahut onların ataları o denli ya da bu biçimde kıtaları ve çalkantılı açık denizleri aşarak Flores adasına ulaştılar. (Collard, deniz düzeyinin yüz binlerce yıl boyunca yükselip düşmesine rağmen, o bölgede sürekli açık sular olduğunu söz ediyor.) 2019 yılında Filipinler’in Luzon adasında keşfedilen Homo luzonensis üzere öbür ilkel homininlere dair ispatlar, insanların cetlerinin antropologların ve arkeologların beklenen olduğunu düşündüğü şeylerden epey daha fazlasını yaptığını gözler önüne seriyor. Collard, “Kazara bir sürüklenme durumu muydu? Yoksa kasıtlı bir seyahat muydu?” diye soruyor: “Pek mümkün görünmese de tekne kullanma maharetleri var mıydı?”
BİRBİRİNE KARIŞAN TOPLULUKLAR MI?
İnsanların kökenlerini araştıran bilim insanlarının artık öğrendiği şey, Homo çeşidi ilkel topluluklar içinde gerçekleşen etkileşimlerin olağanüstü seviyede karmaşık olduğu. Günümüzde, Homo sapiens ve Neandertallerin iç içe geçtiği ve Neandertal DNA’sının çağdaş insanlarda varlığını sürdürdüğü, yaygın bir bilgi. Okyanusya ve Doğu Asya’da yaşayan beşerler, hakkında pek az şey bildiğimiz bir başka insan atası olan Denisova topluluklarıyla da birbirine karışmıştı. Dikkat alımlı formda, Hawks, Denisova genlerinin varlığını doğu Endonezya’da yaşayan topluluklarda devam ettirdiğini ve bu insansı akrabaların da bu adalarda yaşadığını düşündürdüğünü lisana getiriyor. tıpkı vakitte, şu ana dek doğu Endonezya’da yaşayan Denisovalılara ait hiç bir fosil kaydına ulaşılamadı. Kayıtlarda bulunan en eski mağara sanatı örneği de 45 bin 500 yıl evvel Sulawesi adasında kırmızıya boyanan bir domuz biçiminde Endonezya’da keşfedildi. Bu eser Homo sapiens eliyle yapılmış olabilir.
İnsanların ve H. floresiensis’in birbirine karıştığına ait hiç bir kanıt mevcut değil. Bilim insanları, çağdaş Endonezya gen haritasında, bu küçük homininle ilişkilendirilebilecek bilinmeyen bir yeniden rastlamadılar. Hawks, bulunan fosillerin vakit içindemasının, hobbitin, çağdaş beşerler ortaya çıkıp onu isteyerek ya da istemeyerek yok edene kadar Flores adasında memnun bir biçimde yaşayabileceğini düşündürdüğünü lisana getiriyor. “Modern insanların, bu tıbbın soyunun tükenmesinden sorumlu olması akla yatkın görünüyor” diyor.
Veya, tahminen de iki Homo çeşidinin birbiriyle iç içe geçtiğini ispatlayacak yeni H. floresiensis fosilleri bulunmayı bekliyordur. Hawks, son on yılın, Endonezya arkeolojisi ve mahallî bilim insanları ile dünyanın geri kalanı içinde kurulan memleketler arası işbirlikleri açısından altın bir çağ olduğunu lisana getiriyor. Daha fazla keşfin yapılacağıysa neredeyse kesin görünüyor.
Yazının yepyenisi Live Science sitesinden alınmıştır. (Çeviren: Tarkan Tufan)