Böke: Yeni bir tertibe gereksinimimiz var

Tohumhane

Global Mod
Global Mod
Avrupa Kurulu Parlamenter Meclisi (AKPM) Toplumsal İşler, Sıhhat ve Sürdürülebilir Kalkınma Komitesi toplantısının “Kapsayıcı, Adil ve Sürdürülebilir Kalkınma” başlıklı açılış konferansı, İzmir’de yapıldı.

TBMM konut sahipliğinde İzmir Tarihi Havagazı Fabrikası’nda yapılan toplantıya; AKPM Toplumsal İşler, Sıhhat ve Sürdürülebilir Kalkınma Komitesi Lideri, İzmir Milletvekili Selin Sayek Böke, AKPM Genel Sekreteri Despina Chatzivassiliou-Tsovillis ve Avrupa Toplumsal Haklar Komitesi Lideri Karin Lukas katıldı.

CHP Genel Sekreteri Selin Sayek Böke, Komitenin “Kapsayıcı, Adil ve Sürdürülebilir Kalkınma” başlıklı konferansında yaptığı konuşmada, şu değerlendirmeleri yaptı:

“YIKIM HERKESİN ÜZERİNE ÇÖKMÜŞ VAZİYETTE”

“Dünya büyük bir değişimin eşiğinde. Çok uzun müddettir bu değişimi tartışıyoruz. Ekonomik tertibin ortaya çıkardığı yıkım, her insanın üzerinde çökmüş vaziyette. Dünya coğrafyasının her köşesinde farklı oranlarda, tahminen farklı süratlerde; ancak nizamın kararında çıkan yıkım herkesi birebir yıkımın altında bırakmış vaziyette. Daha fakiriz, daha kırılgan ve daha teminatsız hissediyoruz. Birebir vakit da hayat da artık hayli daha kıymetli.

“KESKİN BİR DEĞİŞİM PERİYODUNUN EŞİĞİNDEYİZ”

Sosyal adaletin olmadığı yerde toplumsal barışın da yeşeremeyeceği, ekonomik kapsayıcılığın olmadığı yerde iştirakçi demokrasinin de yaşayamayacağı gerçeğini her gün birlikte yaşıyoruz. Toplumlar ise daima bir arada zenginleştiğimiz, refahı ortak paylaştığımız ve eşit biçimde imkanlardan yararlandığımız tertip değişikliğini talep ediyorlar. her insanın ekonomik ve toplumsal haklarının teminat altına alındığı, yeni ve kuvvetli bir toplumsal devletin günden güne gereksiniminin hayli belirginleştiği keskin bir değişim devrinin eşiğindeyiz.

“EN TEMEL İNSAN HAKLARIMIZ KAR GÜDÜSÜNE TESLİM EDİLEMEZ”

İklim krizinin sonuçları hayatımızın her alanında hissediliyor. Seller, kuraklıklar, yangınlar… Tüm bunları çevreyi müdafaanın yaşamsal bir mecburilik olduğu gerçeğini bize öğreten bir durum olarak yaşıyoruz. Hayat hakkımızı garanti altına almak için sağlıklı etraf hakkımızı muhafaza gerekliliği bize tabiat tarafınca neredeyse her gün coğrafyamızın her köşesinde hatırlatılıyor. Ve tüm bunların ortasında Covid-19 pandemisi beklenmedik bir biçimde, sıhhatimizin da ne kadar kıymetli bir hak olduğunu hatırlatacak bir biçimde iade etti ömrümüze. Ve öğrendik ki; anayasal hakkımız olan, en temel insan haklarımız kar güdüsüne teslim edilemez. Kar güdüsüne teslim edildikleri takdirde korunamazlar ve halkları, toplumu teminatsız bırakırlar.

ötürüsıyla onurlu bir iş, eğitim, sıhhat, çevre… Yani temel ömür hakkını koruyan yeni bir kamucu anlayışa dair muhtaçlık, Covid ile bir arada hayatımızın merkezine yerleşmiş vaziyette. Sıhhatin en temel insan hakkı olduğunu ve temel haklarımızı teminat altına alma sorumluluğunun da kamu kaynaklarını kullanıyor olan iktidarlarda olduğunu bize hatırlatan bir ağır yıkımı yaşadık, yaşamaya da devam ediyoruz.

Pandemi hem de hayatımızın işleyişini değiştirdi, çalışma biçimlerimiz değişti. Uzaktan eğitim aldı gençler. Uzaktan çalışmayı öğrendik. Meskenden üretir hale geldik. Bütün bunlar emeğin haklarının bir daha düzenlenmesi gerekliliğini fazlaca net bir biçimde ortaya çıkardı. Bütün bunlar, artık internetin, bilgisayara erişimin temel bir insan hakkı olduğunu, ötürüsıyla da kamu tarafınca sağlanması gereken bir hizmet olduğunu da dijital eşitsizliklerin de toplumsal adaletsizliği gidermek için süratle giderilmesi gerektiği de bize epey net bir halde hatırlattı. E-ticaret dalında çalışan kuryelerin güvencesizliğinden, uzaktan çalışan işçilerin iş ve kendi hayatları içindeki ince çizginin kaybolduğu, bir daha toplumsal hakların tanımlanması gereken bir devri yaşadık. Çok uzaklara bakmaya gerek olmadığını gördük. Bütün coğrafyamız, tıpkı yıkımdan ve büyük değişimden etkilendi. Kendi sokağımıza baktığımızda gördüğümüzü Avrupa coğrafyasının tümüne baktığımızda; farklı süratlerde, farklı oranlarda şama birebir nizamdan kaynaklı krizin tesirlerini gözlemlediğimiz bir devirden geçiyoruz.

22 ve 23 Eylül tarihlerinde İzmir’de toplantılarını gerçekleştirecek olduğumuz; AKPM’nin Toplumsal İşler, Sıhhat ve Sürdürülebilir Kalkınma Komitesi’nde 46 Avrupa Kurulu üyesi ülkesinin milletvekilleri olarak bizler, işte tüm bu mevzulara dair kapsamlı çalışmalar yürütüyor olacağız. Toplumsal ve ekonomik hakların korunması, toplumsal barışın sağlanması, toplumdaki en kırılgan kısımların teminat altına alınması ve sürdürülebilir kalkınma amaçlarını içeren bir dizi bahis ile ilgili yasal düzenlemeleri ve hak garantileri ile ilgili kararların alınması için; iki gün ağır bir halde komitemiz toplantılarını gerçekleştiriyor olacak.

Biraz evvel tanım ettiğim o epeyce boyutlu krizden çıkışın reçetesinin yeni bir kalkınma perspektifi olduğunu bilerek yürüttüğümüz bu çalışmalar ışığında; komitemizin İzmir programının açılışını da bu akşam TBMM’nin konut sahipliğinde ‘Kapsayıcı, Adil ve Sürdürülebilir Kalkınma’ başlığı ile düzenlemeye karar verdik. Zira bütün dünyanın yeni bir kalkınma anlayışına gereksinimi var. Kapsayıcılık, adil ve sürdürülebilirliği gözeten yeni bir ekonomik sisteme geçmeye gereksinimi var.

İşte bugün bu açılış konferansında bu yeni kalkınma anlayışının üç temel özelliğini; kapsayıcılık, herkesi içine alan; adil, toplumsal ve toplumsal barışı sağlayan; sürdürülebilir, doğayı ve yarınları kollayan bir anlayışla kurulacak olan kalkınmayı kendi pozisyonları, kendi kurumsal misyonları doğrultusunda kıymetli katkılarla bizimle paylaşacak olan iki değerli konuğumuz var. Burada bir sefer daha kendilerine, İzmir ismine, TBMM ismine, Toplumsal İşler Komitesi ismine; katkıları için gönülden teşekkür ediyorum.

“73 YILDIR AVRUPA KONSEYİ’NİN BİR PARÇASIYIZ”

Ülkemiz; demokrasi, hukukun üstünlüğü ve insan haklarını korumak emeliyle 1949 yılında kurulmuş olan Avrupa Konseyi’nin kurucu üyelerinden birisidir. Türkiye olarak Avrupa Konseyi’nin kurulduğu günden bugüne kadar Avrupa’nın ayrılmaz bir modülü olarak faal ve öncü bir rol oynuyoruz. 73 yıldır, Konsey’de demokrasiye sahip çıkan, hukukun üstünlüğünü savunan, insan hakları şayet olmazsa olmaz diyen bir anlayışın kurucu üyesi olarak Avrupa Konseyi’nin bir kesimiyiz. Avrupa’nın vazgeçilmez bir modülü olarak Türkiye Cumhuriyeti’nin hak temelli dünya nizamında; demokrasi, hukukun üstünlüğü ve insan haklarını yaşatan varlığı ile öncü rolü, tarihi mirasında olduğu üzere Cumhuriyetimizin ikinci yüzyılında da Avrupa’nın geleceğini inşada ortak ve öncü bir paydaş olacaktır.

“AVRUPA BİR UNSURLAR BÜTÜNÜDÜR”

Unutmamalıyız ki Avrupa, yalnızca coğrafik bir bölge değildir. Bir unsurlar bütünüdür. İnsan hakları diyen, bayan erkek eşitliği diyen, ayrımcılığa karşı duran, demokrasiyi var eden ve yaşatan; özgürlükler, adalet ve hukukun üstünlüğünü savunan; toplumsal hakları temel insan haklarının ayrılmaz bir modülü nazarann, insan onurunu muhafazaya odaklı bir unsurlar bütünüdür. Ve biz Türkiye Cumhuriyeti’ni bu unsurlar bütününün öncüsü yapan tarihi mirasını geleceğinin hikayesi yapmak konusunda da çalışmalarımızda aksaklık yapmaksızın devam ediyoruz. Bu hafta İzmir’de, 25 farklı ülkeden, 50 Avrupalı parlamenterin katıldığı bu AKPM toplantılarına mesken sahipliği yaparak Türkiye’nin kararlı duruşunu bir defa daha gösterdiğimize inanıyorum.

Vatandaşlarımızın günlük hayatlarının merkezinde yer alan bu mevzuların İzmir’in konut sahipliğinde AKPM Toplumsal İşler Komitesi’nin toplantısında tartışılacak olmasının büyük ehemmiyet taşıdığını düşünüyorum. Öte yandan milletvekili olmaktan her vakit büyük bir memnunluk ve onur duyduğum; tarihi agoraları ile tartışabilme, farklı görüşleri konuşabilme, dinleyebilme, farklı bakışlardan bir ortak geleceği kurabilme kültürüne ve toplumsal müsamahası ile öne çıkan İzmir’e; bu toplantılara mesken sahipliği yapmanın ayrıyeten fazlaca yakıştığını da söylemek istiyorum. İzmir, binlerce yıllık tarihi boyunca her daim; ekonomik gelişimin, ticaretin, kültürün, sanatın, bilimin, ideolojinin, demokrasinin beşiği olmuştur. Bu tarihi uygarlıkların buluştuğu kuvvetli kent; batı ve Türkiye içinde bütünleştiren bir kuvvetli köprü misyonunu tarihte de görmüştür, bugün de görmeye devam etmektedir. İzmir, Parlamenter Meclis’in 2022 Avrupa Ödülü’nü kazanarak, Avrupa ve dünyadaki pozisyonuna ait bu tanımımızın ne kadar isabetli olduğunu da bize bir sefer daha göstermiştir. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin bu sene kazandığı Avrupa mükafatı, Avrupa Kurulu Parlamenter Meclisi tarafınca; Avrupa ülkülerinin yaygınlaştırılmasını sağlayan en değerli ve en üst düzeydeki ödül olarak tanımlanıyor. 2022 yılında Avrupa ödülünün İzmir ile buluşmasında emeği geçmiş olan tüm işçilere, Sayın Belediye Liderimize fazlaca teşekkür ediyorum, Kurul ismine da ve tebrik ediyorum.

Kapsayıcı, adil ve sürdürülebilir bir kalkınmanın tabanını oluşturacak bir epeyce mevzuyu önümüzdeki günlerde, 50’ye yakın milletvekili ve mevzunun uzmanları ile çalışıyor olacağız. Hiç elbet; dünyada, Avrupa’da ve bilhassa ülkemizde var olan ekonomik modellerin tartışılması ve toplumsal adalete dayalı yeni alternatiflerin ortaya konulması muhtaçlığını epey derinden hissettiğimiz bir devirden geçiyoruz.

“YENİ BİR NİZAMA MUHTAÇLIĞIMIZ VAR”

2008-2009 global krizinden daha sonra başlayan yeni devir arayışı; global bir halk sıhhati krizi olarak ortaya çıkan lakin kısa müddette ve hala derinden hissedilerek devam ediyor olan, büyük toplumsal ekonomik sonuçlar ortaya çıkarmış olan pandemi ile daha da epeyce gündeme oturdu. Yeni bir sisteme muhtaçlığımız var. Bugünkü nizam yoksulluk yaratıyor, bugünkü nizam hayat pahalılığına yol açıyor, teminatsız bırakıyor. Yeni bir düzenle, yeni bir geleceği inşa etme sorumluluğu bütün siyasalların omuzunda, bütün Avrupa coğrafyasında bir gerçeklik olarak karşımızda duruyor. Yaklaşık 40 yıldır dünyada hakim olan ekonomik model, ki bunu neo-liberalizm olarak tabir etmek mümkün; bugün ortaya hayli ağır bir bilanço çıkardı. Sık sık ortaya çıkan krizler, günden güne derinleşen sosyo-ekonomik adaletsizlikler, büyüyen gelir ve refah uçurumu, fırsatlara erişim imkanlarında derinleşen eşitsizlikler, üst istikametli toplumsal hareketliliğin neredeyse durma noktasına gelmiş olması, prekarya ve güvencesizlik, insanların kendilerini muhafazasız ve yalnız hissetmeleri; kamu kaynaklarının kamu faydası gözeterek değil, şahsî yarar gözeterek kullanılmasının ortaya çıkardığı derinleşen fakirleşme. Bütün bunlarla birlikte siyasal sistemde ortaya çıkan çatlaklar ve kaçınılmaz olarak bu süreç kararında erozyona uğrayan demokrasi… Avrupa’nın yeni bir modeli daima birlikte tartışmaya her zamankinden epey gereksinimi var.

“BİR BÜYÜK KRİZİN İÇERİSİNDEYİZ”

Bugünün neo-liberal nizamı; toplumsal olan değil kişisel olanı öne çıkarıyor. Kamu faydasını değil, piyasanın hasılatını yüceltiyor. Bu anlayışı; siyasi, ekonomik ve toplumsal düzlemde var etmek için özelleştirmeler, kuralsızlaştırma, güvencesizleştirme ve bu biçimdesi hak kayıplarını içeren bir hayli siyaset uygulandı. Küçülme ismi altında, devlet bir daha yapılandırıldı. Bir avuç imtiyazlının daha kuvvetli olduğu; yüzde teğin uğruna, yüzde 99’un yok sayıldığı bir adaletsiz nizam kuruldu. Geçtiğimiz on senelerda bunun kararında derinleşen bir yoksulluk ve büyüyen gelir adaletsizliği ile karşı karşıya kaldık. Bugün geldiğimiz noktada, yüzde 1’in zenginleştiği, hatta şiştiği; yüzde 99’un ise yok sayıldığı bir büyük krizin içerisindeyiz. Bu toplumsal ve ekonomik buhranın işaret ettiği açık muhtaçlık ve hatta bir mecburilik, bizler açısından büyük bir sorumluluk var. Halkın tüm kısımlarını dahil edecek kapsayıcı, ortaya çıkan zenginliğin tüm toplum tarafınca eşit paylaşılmasını sağlayacak kadar adil; her türlü meçhullüğü, istikrarsızlığı, çevresel yıkımı ortadan kaldıracak kadar sürdürülebilir yeni bir kalkınma, salt büyüme değil kalkınma atılımının hayata geçirilmesi artık bir mecburilik. Kimseyi geride bırakmayan, daima birlikte zenginleşeceğimiz, daima birlikte refah ortasında yaşayacağımız, her insanın toplumsal fırsatlara ve imkanlara eşit olarak ulaşabileceği, toplumsal eşitlikçi ve kamu kaynaklarının ferdî hasılatlar için değil kamu ve toplum faydası için hak temelli bir nizamda garantilerin sağlandığı bir geleceği var etmek zorundayız. Yeni bir tertip inşası için tek gereksinim duyduğumuz şey siyasi bir irade. Ve o siyasi iradenin Komisyonu’muzun yapacağı toplantılarda şekilleneceğine hiç bir kuşku duymuyorum.”
 
Üst