Köpekler öldürülsün diye site yapmışlar! İstanbul Barosu ‘Havrita’ya karşı harekete geçiyor

Tohumhane

Global Mod
Global Mod
SEDA ÇAKIR | KARAR

Türkiye’de sokakta yaşayan hayvanlara yönelik şiddet, azap ve katliamlar; kurum ve kuruluşların kontrollerinin yetersizliği, belediyelerin sorumluluklarını yapma noktasındaki eksikliği, cezasızlık üzere niçinler ötürüsıyla günbegün katlanarak artmaya devam ediyor.

Son olarak Antalya’nın Muratpaşa ilçesine bağlı Meydankavağı Mahallesi’nde 9 Ağustos’tan bu yana 30 kedi ve köpek öldü. Belediye yetkilileri ölümlerin gerçekleştiği alanda ‘tehlikeli (zehirli) zirai madde’ tespit edildiğini deklare etti. Yaşanan katliamın akabinde aslında hayvan hakları örgütlerinin ve aktivistlerinin yakından bildiği, Türkiye’de erişime açıldığı 11 Mayıs’tan bu yana yakından takip ettikleri ‘Havrita’ isimli internet sitesi toplumsal medyada gündem oldu.


Sokak köpeklerinin bulunduğu bölgelerin kullanıcılar tarafınca işaretlendiği ve fotoğraflandığı, ‘Başıboş Köpek Haritası’ olarak tanımlanan ve ‘Başıboş Köpek Sorunu Platformu’na bağlı olarak faaliyet gösteren ‘Havrita’ isimli internet sitesi niçiniyle epeyce sayıda köpeğin öldürüldüğü tez edildi. Çok geçmeden Antalya’da katliamın yaşandığı mahallenin de kelam konusu internet sitesi üzerinde daha önce işaretlenmiş olduğu ortaya çıktı.


HAVRİTA NEDİR?

İnternet sitesinde ‘yer sağlayıcı’ olarak faaliyet gösterdiğini bildiren Havrita’nın bilgilendirme metninde “Havrita, paylaşımı yapılmış hiç bir durum/olay için lehine yahut aleyhine dilek, istek yahut teklifte bulunmaz. Havrita, başıboş köpekleri yahut köpekler aracılığıyla olumsuz duruma/durumlara sebep olmuş/olacak hiç bir kuruluşu/şahsı maksat göstermez yahut maksat gösterilmesini teşvik etmez. Nefret söylemi içerdiği yahut temelsiz olduğu tespit edilen içerikler kaldırılır” sözleri yer alıyor. internet sitesinin ‘köpek sürülerinin nerede olduğu, sayının belirlenmesi ve vatandaşların ‘tehlikeli’ olarak tanımlanan bölgelerden geçerken daha dikkatli olmalarının’ amaçlandığı tez ediliyor.


Dünyanın en büyük imza kampanyası projesi olan Change.org’da hayvanseverler, “havrita.com isimli harita üzerinden, hayvanların hayat alanları fişleniyor. Bu harita açıldığından beri, zehirlemeler, kurşuna dizmeler, meyyit köpekleri ağaçlara asmalar üzere çeşitli azaplarla hayvanlar katledildi. Haritanın, hayvanları gaye göstermek haricinde hiç bir toplumsal yararı bulunmuyor. Her önüne gelen, hiç bir denetim sistemi olmadan bu biçimde fişleme haritaları açabilecek mi?” açıklaması yaparak sitenin kapatılması için imza kampanyası başlattı. Toplumsal medya platformu Twitter’da da köpeklerin katlediği, azap edildiği manzaraların paylaşılmasının akabinde #HavritaKapatılsın etiketi kısa müddette TT listesinde üst sıralara yerleşti. Etikete hayvan hakları örgütleri, hayvan hakları aktivistleri, hayvanseverler ve hayli sayıda ünlü isimden takviye geldi.


‘İDDİANAME DÜZENLENİP, KAMU DAVASI AÇILMALI’

KARAR’a konuşan İstanbul Barosu Hayvan Haklarından Sorumlu İdare Heyeti Üyesi Yasemin Babayiğit
, İstanbul Barosu olarak pazartesi günü siteye erişim manisi müracaatına bulunacaklarını söylüyor ve Hayvanları Muhafaza Kanunu’na dikkat çekerek, açık ve net halde hayvanların öldürülmesinin, hayvanlara azap edilmesinin yasak ve hata olduğunun altını çiziyor. Belediyelerin sorumluluklarını hatırlatan ve barınak sıkıntıya değinen Babayiğit şu biçimde devam ediyor:


“Bizim kanunumuzda fazlaca açık karar var. Kanun diyor ki; hayvanların öldürülmesi yasaktır ve kanun diyor ki; ‘belediyeler sahipsiz sokak hayvanlarını bulundukları yerden alacak, aşılayacak, kısırlaştıracak, bunları yapıldığını gösterir işaretler olacak, rehabilite edecek ve aldığı ortama geri bırakmak zorundadır’ diyor. ötürüsıyla da hiç bir hayvanın yeri 5 yıldızlı otel üzere deklare edilen barınak olamaz kanun buna müsaade vermiyor.

Şimdi tüm bu yasal mevzuata baktığımızda bizlerin sokaktaki hayvandan rahatsız olma lüksü yok. Siz satış ve ticareti yasaklamazsanız, hayvanın terki için cüzi para cezaları verirseniz, bu hususta belediyeler gerekli çipleme, kısırlaştırma süreçlerini yapmazsa, ilgili sahiplendirme faaliyetlerini yapmazlarsa, hayvanın tanımadığı bölgeye hayvan bırakarak orada köpeklerin sürüleşmesine niçiniyet verirlerse elbette ki bu hayvanlar da içgüdüsel olarak ve tabiatları gereği kendilerini daha kalabalık, kendilerini daha inançlı hissettikleri köpek kümelerinin içerisine dahil olacaktır. Fakat bu beşerler yalnızca köpek kümelerinden değil hayvanın bizatihi varlığından rahatsızlar. Bu hayvan barınakta da olsa bu hayvandan rahatsız olacaklar.”

İstanbul Barosu Hayvan Haklarından Sorumlu İdare Şurası Üyesi Yasemin Babayiğit

‘BİREYSEL SİLAHLANMAYA İTİYOR’

‘Havrita’ üzere uygulamaların ferdî ve ruhsatsız silahlamaya ittiğinin altını çizen Babayiğit, ortaya çıkan ‘suç işlemeye teşvik ve tahrik’e dikkat çekerek, bunun Türk Ceza Kanunu (TCK) çerçevesinde hata olduğunu kaydediyor ve bu şahıslara yaptırım uygulanması gerektiğini söylüyor:

“TCK çerçevesinde üç kişi birebir fikir birliğinde bir ortaya gelerek bir aksiyona karışırsa bu bir örgüt sayılır. bu biçimde burada kaç kişiyi sayabiliriz, kaç kişi tıpkı hata sürece niyetiyle bir ortaya geldi? bu biçimde bunlar bir örgüt. bu biçimde cumhuriyet savcılarının derhal harelete geçip bunlar hakkında bir örgüt nitelikli aksiyondan direkt iddianame düzenlemesi ve kamu davası açılması ve bu uygulamaya da Türkiye’den erişimin engellenmesi gerekiyor. Bu uygulamayı yapan, bu uygulamayı destekleyen, bu uygulamaya done yükleyen, art planda çeteleşenlerin hepsi aslında bu cürümlerin şüphelileridir ve bunların cezalandırılması gerekir. Burada cezalandırılan hayvanlar değil beşerler olmalı, bu uygulamayı kullanarak hayvanları öldüren beşerler olmalı.”

TCK Husus 214- Kabahat İşlemeye Tahrik Suçu

Suç işlemeye tahrik hatası, 5237 sayılı TCK’nın 214. unsurunda “Kamu Barışına Karşı Suçlar” kısmında şöyle düzenlenmiştir:

(1) Cürüm işlemek için alenen tahrikte bulunan kişi, altı aydan beş yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır.

(2) Halkın bir kısmını başka bir kısmına karşı silahlandırarak, birbirini öldürmeye tahrik eden kişi, onbeş yıldan yirmidört yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır.

(3) Tahrik konusu kabahatlerin işlenmesi halinde, tahrik eden kişi, bu hatalara azmettiren sıfatıyla cezalandırılır.

TCK Unsur 216- Halkı Kin ve Düşmanlığa Tahrik yahut Aşağılama Suçu

(1) Halkın toplumsal sınıf, ırk, din, mezhep yahut bölge bakımından farklı özelliklere sahip bir kısmını, öbür bir kısmı aleyhine kin ve düşmanlığa alenen tahrik eden kimse, bu niçinle kamu güvenliği açısından açık ve yakın bir tehlikenin ortaya çıkması halinde, bir yıldan üç yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır.

(2) Halkın bir kesitini, toplumsal sınıf, ırk, din, mezhep, cinsiyet yahut bölge farklılığına dayanarak alenen aşağılayan kişi, altı aydan bir yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır.

(3) Halkın bir kesitinin benimsediği dini pahaları alenen aşağılayan kişi, fiilin kamu barışını bozmaya elverişli olması halinde, altı aydan bir yıla kadar mahpus cezası ile cezalandırılır.

TCK 217- Kanunlara Uymamaya Tahrik Suçu

Halkı kanunlara uymamaya tahrik cürmü, 5237 sayılı TCK’nın 217. hususunda “Kamu Barışına Karşı Suçlar” kısmında şöyle düzenlenmiştir:

(1) Halkı kanunlara uymamaya alenen tahrik eden kişi, tahrikin kamu barışını bozmaya elverişli olması halinde, altı aydan iki yıla kadar mahpus yahut isimli para cezası ile cezalandırılır.

‘AÇIKÇA BİR CAN KIRIMI’

Gazeteci, muharrir ve hayvan özgürlüğü aktivisti olan Zülal Kalkandelen
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın köpeklerin barınaklara kapatılması için 23 Aralık 2021’de belediye liderlerine verdiği talimattı hatırlatarak, bu talimatın yasaya alışılmamış olduğunu ve o günden bu yana bir katliam yaşandığını söylemiş oldu.

Erdoğan ne demişti?

23 Aralık 2021 tarihinde Belediye Liderleri İstişare ve Kıymetlendirme Toplantısı’nda konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, şunları söylemişti:

“Maalesef medyada sık sık çocuklara saldıran başı boş köpeklerin yol açtığı facialarla ilgili haberlere rastlıyoruz. Öncelikle sahipsiz hayvanların yerinin sokaklar değil, barınaklar olduğunu unutmamalıyız. Artık buradan birinci derecede büyükşehirler olmak üzere tüm belediye başkanlarıma sesleniyorum. Sahipsiz hayvanlar için lütfen ön alın, sıcak ve inançlı barınaklar kurarak, besin artıklarından hayvan maması üretimini teşvik ederek, bir hayli gönül kazanabiliriz, gönül kazanabilirsiniz. bu biçimdece hem vatandaşlarımızın sahipsiz hayvanların yol açacağı tehditlerden kurtulmasını sağlamış birebir vakitte bir can olan hayvanlara karşı sorumluluğumuzu yerine getirmiş oluruz.”

Başıboş Köpek Sorunu Platformu’nun, artan şiddete karşı hayvanların da ömür hakkını savunanları ve aktivistleri amaç gösterdiğini söyleyen Kalkandelen, ‘Havrita’ aracılığı ile köpeklerin yerlerine bakılırsa haritada işaretlenip direkt amaç olarak açıklandığini ve daha sonra o köpeklerin katledildiğini kaydetti. Sitenin açıkça bir ‘can kırımı’ aracı olarak fonksiyon gördüğünü belirten Kalkandelen şöyleki devam etti:

“Bu ortada yetkililer olanları yalnızca seyrederken hayvan hakları savunucuları da amaç oluyor. Burası bir hukuk devleti ise, maddeyi uygulanmak zorunda. Belediyelerin maddede belirtilen sokak hayvanları ile ilgili misyonlarını yerine getirilmesi sağlanmak zorunda. Sokak hayvanlarının canı da devletin sorumluluğundadır; onları da insanları da korumak zorundalar.
Bunları yapmak için de evvel hayvanlara karşı şiddeti yayan çetelere dayanak olmaya son vermek zorundalar.

Gazeteci, müellif ve hayvan özgürlüğü aktivisti Zülal Kalkandelen

‘BİR AN EVVEL KAPATILMAK ZORUNDA’

Köpekleri topluca katletmek tahlil olamaz. Barınaklara giren birden fazla hayvanın ölüsü çıkıyor. Yapılması gereken, maddede yazdığı üzere belediyelerin bu husustaki bakılırsavlerini (aşılatma, bakım, kısırlaştırma) yapmasının kesin olarak sağlanması ve yapmayanlara caydırıcı cezaların verilmesi, petshoplarda katalog aracılığıyla hayvan satılmasına son verilerek barınaklardan yuvalandırma yapılmasıdır. Yasa bir daha düzenlenirken belediyeler ceza kapsamına alınmadı. Şu anda birçoğu bu niçinle hayvanları zehirlemek ya da zulümle toplayıp barınak denilen hücrelere kapatmakla meşgul. Bir an evvel Havrita uygulamasının kapatılması, şiddetin önlenmesi için elzemdir.”

‘TAMAMEN YASA DIŞI BİR PLATFORM’

‘Havrita’nın toplumsal medyadan örgütlenip, hayvanları, hayvanseverleri amaç gösteren, sokakta yaşayan hayvanların ve hayvanseverlerin de öldürülmesini hedefleyen, ferdi silahlanmayı öven büsbütün yasa dışı bir platform olduğunu söyleyen Hayvan Hakları İzleme Komitesi (HAKİM) Koordinatörü Fatma Biltekin, internet sitesindeki haritada işaretlenen yerlerde daha sonrasında köpeklerin kaybolduğunu, öldürüldüğünü ve azap edildiğini gördükleri yer olduğunu belirtiyor.

Hayvan Hakları İzleme Komitesi (HAKİM) Koordinatörü Fatma Biltekin

Biltekin, hayli uzun vakittir ‘Havrita’nın kapatılması için çalıştıklarını lakin sitenin IP adresinin ABD’de olduğunu ve bu yüzden çalışmalarının sonuçsuz kaldığını söyleyerek, “Ama burada gördüğümüz şey büsbütün hayvanların yok edilmesi, öldürülmesi üzerine bir kampanya aslında bu. Ve hakikaten epeyce tehlikeli” dedi ve ekledi:

“Şu an şu noktada hayvanların da hayvanseverlerin de hayvan hakları savunucularının da aslında ömürleri tehlikede. Öldürülülen, satırla hücuma uğranılan, otomobilleri parçalanan beşerler gördük son birkaç ay içerisinde. O yüzden problem epeyce makus bir yere gidiyor ve kurumların bu sıkıntıya bir an evvel el atması gerekiyor. Çok daha makûs şeyler nazaranceğiz üzere duruyor maalesef.

bir daha bunun hatalısı sorumluluğunu yerine getirmeye belediyeler. Denetlemeyen, denetlenmeyen kamu kurumları. Zira kısırlaştırılması gereken hayvanları ormanlara, çöplüklere attıklarında hayvanlar orada üremeye, çoğalmaya devam ediyor. Bu aslında belediyenin yaptığı bir şey ve bu sorunun çözülmesi için belediyelere sorumluluklarını hatırlatıp, sorumluluklarını yerine getirmelerini sağlamak gerekiyor.”
 
Üst