23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nda yüz binlerin hayatına, Türkiye’nin geleceğine ait düşündürücü datalar… TÜİK’e bakılırsa 720 bin çocuk emekçi çalışma ömründe bulunuyor. Geçen yıl 62’si iş kazalarında hayatını yitirdi, 18’i katledildi. İki binden çoksı cezaevinde. Çocukların sıhhati yetersiz ve tek tip beslenme niçiniyle risk altında. Öğrenci Veli Derneği Lideri Ömer Yılmaz, kızların yüzde 80’i, adamların yüzde 68’inde kansızlık bulunduğunu belirtti.
BİR PERİYOTTA 160 BİNİ EĞİTİMİ BIRAKTI: OKULLAŞMA ORANLARINDA DÜŞÜŞ VAR
Okul yemeği uygulaması başlatılması daveti yapan Derin Yoksulluk Ağı kurucularından Hacer Foggo “Bodurluk Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yüzde 5’lerde, Türkiye genelinde yüzde 2 oranında. Bunun altında yatan şey kronik açlık” dedi. Foggo, 2021-2022 orta devrinde 160 bin çocuğun okuldan ayrıldığını söylemiş oldu. TÜİK dataları de çocukların işgücüne katılma oranının 0.2 puan arttığını, ortaokulda okullaşmanın ise yüzde 7 oranında azaldığını gösterdi.
102’NCİ YIL GURURU
23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı tüm yurtta coşkuyla kutlandı. İki yıldır pandemi niçiniyle bayramı konutta geçiren çocuklar, renkli merasimlerde müzikler söyleyip oyunlar oynadı. Bayramı kendilerine armağan eden Atalarına koştu.
BAYRAMIN İSMİ VAR
23 Nisan’da resmi kurumlar, STK’lar ve muhalefetin ortaya koyduğu sayılar yüzbinlerce çocuğun bayrama ne kadar uzak olduğunu gösterdi: 3 720 bini çalışıyor. 3 İki binden çoksı cezaevinde. 3 Kızların yüzde 80’i adamların yüzde 68’inde kansızlık var. 3 Türkiye, yüzde 22’lik çocuk yoksulluğu ile OECD’de birinci sırada.
Bir 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nda daha çocuklara ait datalar kaygı verici tabloyu ortaya koydu. Hâlâ çocuk personelliği, erken yaşta evlilik, suça itilen çocuklar ve cinsel istismar meseleleri tahlile kavuşturulmadı. Çocuklar, ekonomik, ruhsal ve fizikî olarak istismara maruz kalıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu datalarına nazaran 2021’de 0-17 yaş çocuk personel sayısı 720 bine yükseldi. Personel Sıhhati ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi datalarına göre 2021’de 62 çocuk personel iş cinayetlerinde hayatını kaybetti. TÜİK’e göre müdafaa altına alınmadan ailesinin yanında dayanak verilen çocuk sayısı 137 bin 863 olarak belirtildi. Bağımsız Bağlantı Ağı (Bianet) Erkek Şiddeti Çetelesi datalarında 2022’in üç ayında en az 65 çocuğun istismar edildiği; 18 çocuğun da öldürüldüğü açıklandı. 31 Mart 2022 tarihindeki Adalet Bakanlığı Ceza İnfaz Kurumları mevcutlarına göre 670 çocuk hükümlü, bin 406 çocuk da tutuklu. Cezaevlerinde toplamda iki bin 76 çocuk var.
TÜİK’in 2020 raporunda önemli manada mahrumluk ortasında olan çocuk oranı yüzde 34 olarak saptandı. Şiddetli yoksulluk yaşayan 16 yaş altı çocuk sayısı 6 milyon 500 bin. TÜİK’in son deklare ettiğı rapora göre de 16-17 yaş içindeki kız çocuklarının resmi evlenme sayıları içindeki evlendirilme oranı 2021’de yüzde 2,3’e düştü. Bu oran 2002’de 7,3 idi. Erkek çocuklarının evlendirilme oranı da 2002’de 0,5 iken 2021’de 0,1’e geriledi. Lakin CHP Genel Lider Yardımcısı Gamze Akkuş İlgezdi, 2002-2021 içinde 18 yaş altı 731 bin 16 kız çocuğunun evlendirildiğini belirterek “Aile onayı ile evlendirilen, yaşı büyültülerek evlendirilen kız çocuklarımızın da 23 Nisan Çocuk Bayramı kutlu olsun mu?” sorusunu yöneltti.
Öğrenciler, besin fiyatlarına gelen artırımlar niçiniyle okul kantinlerinden eser almakta zorlanıyor. Öğrenci Veli Derneği Lideri Ömer Yılmaz, çocukların okullarda yetersiz beslendiğini belirterek “Çocuklar açlıkla sınanmamalı” dedi. Yılmaz, okullarda su ve yemek gereksiniminin devlet tarafınca karşılanması gerektiğini bildirerek “Kız çocuklarının yüzde 80’i, erkek çocukların yüzde 68’i kansızlıkla karşı karşıya. Bodurlukla karşı karşıya. Bu cins sıhhat sorunlarının daha da büyümemesi için bir an evvel okullardaki bu su ve besin gereksinimlerinin karşılanması gerektiğini düşünüyoruz” sözünü kullandı. Ankara Kantinciler Odası Lideri Bayram Şahin de “Harçlığı yetmediği için kantine gelip boynu bükük ayrılan öğrenci sayısı her geçen gün maalesef artıyor” diye konuştu. Şahin 2021 yılında maliyetlerine yüzde 173 oranında artırım geldiğini deklare etti.
Türkiye’nin Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) ülkeleri içinde çocuk yoksulluğunda yüzde 22.7 ile birinci sırada yer alıyor. Derin Yoksulluk Ağı kurucularından, CHP Yoksulluk Dayanışma Ofisi Koordinatörü Hacer Foggo, okul yemeği uygulaması başlatılması daveti yaptı. Foggo “MEB 2019 yılından beri başlattık başlatıyoruz diyor lakin bir gelişme yok. Sıhhat Bakanlığı okullarda fiyatsız beslenme programını 2020 için planlıyordu lakin bir türlü hayata geçiremedi. Fakirliğin ağırlaştığı bölgelerden başlanarak bir an evvel okul yemeği uygulaması başlatılmalı, besine erişemeyen milyonlarca çocuk bu sayede en azından günde bir kere kâfi bir besin alabilmeli” tabirini kullandı.
Foggo, ANKA’ya yaptığı değerlendirmede de yoksulluk niçiniyle tek tip beslenmekten kaynaklı obezitenin ortaya çıkması, aile iktisadına katkı sunmak için okulu bırakan çocuklar, ekonomik zorluk niçiniyle alışveriş yapamadığı için çocuğunun ayakkabı numarasını bilmeyen ailelerin varlığını anlattı: “23 Nisan Çocuk Bayramı lakin benim için son iki yıldır, çocuk yoksulluğunun hayli yükseldiği bir devir oldu. Pandemiden bugüne kadar bilhassa çocuk yoksulluğunu katlanarak arttığını görüyorum. Türk Aile Doktorları Dergisi’nden çıkan rapor, çocuk yoksulluğuna ait fazlaca etkileyici bir rapordu. 1040 çocuk üzerinde yapılan bir araştırma ve araştırma kararında çocuklarda kansızlık oranının ne kadar yüksek olduğu ve yaş gurubu küçüldükçe çocukların daha düşük kilolu olduğu ortaya çıktı. TÜİK’in, Sıhhat Bakanlığı’nın yaptığı araştırmalarda da bodurluk; Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yüzde 5’lerde, Türkiye genelinde ise yüzde 2 oranında. Bunların hepsi sayı, ancak sayıların hepsini birer çocuğu temsil ediyor ve bunun altında yatan şeylerde kronik açlık, yetersiz beslenme. Bu aslında pandemi ile başlayan bir sorun fakat pandemiden çok daha makûs durumda şu anda. Çok fazla okul terki var, yalnızca 2021-2022 yılındaki orta devirde okula dönmeyen çocuk sayısı 160 bin.”
ÇOCUKLAR SINIFTAN AYRILDI İŞ BAŞI YAPTI
Çalışan çocukların yaklaşık yüzde 80’i 15-17 yaş kümesinde. Bunların üçte ikisi eğitime devam ediyor. Fakat çeşitli sendika bilgilerine bakılırsa çocuk emekçi sayısı yaklaşık iki milyon. TÜİK 2021 yılına ait deklare ettiğı datalar de çocukların işgücüne iştirak oranındaki artışı, okullaşma oranındaki düşüşü gözler önüne serdi. 15-17 yaş kümesindeki çocukların işgücüne katılma oranı yüzde 16,4’e çıktı. Bu oran bundan evvelki yıl yüzde 16,2 idi. Kız çocukların işgücüne iştirak oranı ise 2020’den 2021’e 0,9 puan arttı. İşgücüne katılma oranı cinsiyete bakılırsa incelendiğinde bu oranın erkek çocuklar için yüzde 22,9, kız çocuklar için yüzde 9,5 olduğu görüldü. 2020’de ise bu oran erkek çocuklar için yüzde 23,4, kız çocuklar için yüzde 8,6 idi. Ulusal Eğitim Bakanlığı örgün eğitim istatistiklerine nazaran; okul öncesi eğitim düzeyinde 5 yaş net okullaşma oranı, 2019/2020 öğretim yılında yüzde 71.2 iken 2020/2021 öğretim yılında yüzde 56.9’a indi. Tıpkı devir aralığında ilkokul düzeyinde net okullaşma oranı yüzde 93,6’dan yüzde 93,2’ye gerilerken; ortaokul düzeyinde net okullaşma oranı ise yüzde 95,9’dan yüzde 88,9’a düştü.
OKUL YEMEĞİ İÇİN NE BEKLENİYOR?
CHP Genel Lider Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca başta Sıhhat Bakanlığı olmak üzere beş bakanlığın koordinesinde planlanan okul yemeği programının 2020 yılından bu yana başlatılmadığını anımsattı. Karaca, soru önergesinde “niçin bu kadar derin çocuk yoksunluğu yaşanırken, beslenme hakkı ihlali yaşanırken, ekonomik buhran sebebiyle et ve süt üzere temel besinlere erişim önünde ekonomik mahzurlar varken, bu programı hayata geçirmiyorsunuz? Yandaşlarınıza ballı, kıyaklı huzur hakları öderken çocukların beslenme hakkını niye düşünmüyorsunuz?” tabirlerine yer verdi. CHP Genel Lider Yardımcısı Veli Ağbaba da çocuk giysi fiyatlarındaki artışa işaret ederek “Biroldukca okul, aileler kıyafet parasını karşılayamadığı için şov yapmaktan vazgeçmiş durumda. Anne, babaların çocuklarına söyleyecek kelamı yüzüne bakacak hali kalmadı. Bu ayıp ve vebal AKP’ye yeter” dedi.
BİR PERİYOTTA 160 BİNİ EĞİTİMİ BIRAKTI: OKULLAŞMA ORANLARINDA DÜŞÜŞ VAR
Okul yemeği uygulaması başlatılması daveti yapan Derin Yoksulluk Ağı kurucularından Hacer Foggo “Bodurluk Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yüzde 5’lerde, Türkiye genelinde yüzde 2 oranında. Bunun altında yatan şey kronik açlık” dedi. Foggo, 2021-2022 orta devrinde 160 bin çocuğun okuldan ayrıldığını söylemiş oldu. TÜİK dataları de çocukların işgücüne katılma oranının 0.2 puan arttığını, ortaokulda okullaşmanın ise yüzde 7 oranında azaldığını gösterdi.
102’NCİ YIL GURURU
23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı tüm yurtta coşkuyla kutlandı. İki yıldır pandemi niçiniyle bayramı konutta geçiren çocuklar, renkli merasimlerde müzikler söyleyip oyunlar oynadı. Bayramı kendilerine armağan eden Atalarına koştu.
BAYRAMIN İSMİ VAR
23 Nisan’da resmi kurumlar, STK’lar ve muhalefetin ortaya koyduğu sayılar yüzbinlerce çocuğun bayrama ne kadar uzak olduğunu gösterdi: 3 720 bini çalışıyor. 3 İki binden çoksı cezaevinde. 3 Kızların yüzde 80’i adamların yüzde 68’inde kansızlık var. 3 Türkiye, yüzde 22’lik çocuk yoksulluğu ile OECD’de birinci sırada.
Bir 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı’nda daha çocuklara ait datalar kaygı verici tabloyu ortaya koydu. Hâlâ çocuk personelliği, erken yaşta evlilik, suça itilen çocuklar ve cinsel istismar meseleleri tahlile kavuşturulmadı. Çocuklar, ekonomik, ruhsal ve fizikî olarak istismara maruz kalıyor.
Türkiye İstatistik Kurumu datalarına nazaran 2021’de 0-17 yaş çocuk personel sayısı 720 bine yükseldi. Personel Sıhhati ve İş Güvenliği (İSİG) Meclisi datalarına göre 2021’de 62 çocuk personel iş cinayetlerinde hayatını kaybetti. TÜİK’e göre müdafaa altına alınmadan ailesinin yanında dayanak verilen çocuk sayısı 137 bin 863 olarak belirtildi. Bağımsız Bağlantı Ağı (Bianet) Erkek Şiddeti Çetelesi datalarında 2022’in üç ayında en az 65 çocuğun istismar edildiği; 18 çocuğun da öldürüldüğü açıklandı. 31 Mart 2022 tarihindeki Adalet Bakanlığı Ceza İnfaz Kurumları mevcutlarına göre 670 çocuk hükümlü, bin 406 çocuk da tutuklu. Cezaevlerinde toplamda iki bin 76 çocuk var.
TÜİK’in 2020 raporunda önemli manada mahrumluk ortasında olan çocuk oranı yüzde 34 olarak saptandı. Şiddetli yoksulluk yaşayan 16 yaş altı çocuk sayısı 6 milyon 500 bin. TÜİK’in son deklare ettiğı rapora göre de 16-17 yaş içindeki kız çocuklarının resmi evlenme sayıları içindeki evlendirilme oranı 2021’de yüzde 2,3’e düştü. Bu oran 2002’de 7,3 idi. Erkek çocuklarının evlendirilme oranı da 2002’de 0,5 iken 2021’de 0,1’e geriledi. Lakin CHP Genel Lider Yardımcısı Gamze Akkuş İlgezdi, 2002-2021 içinde 18 yaş altı 731 bin 16 kız çocuğunun evlendirildiğini belirterek “Aile onayı ile evlendirilen, yaşı büyültülerek evlendirilen kız çocuklarımızın da 23 Nisan Çocuk Bayramı kutlu olsun mu?” sorusunu yöneltti.
Öğrenciler, besin fiyatlarına gelen artırımlar niçiniyle okul kantinlerinden eser almakta zorlanıyor. Öğrenci Veli Derneği Lideri Ömer Yılmaz, çocukların okullarda yetersiz beslendiğini belirterek “Çocuklar açlıkla sınanmamalı” dedi. Yılmaz, okullarda su ve yemek gereksiniminin devlet tarafınca karşılanması gerektiğini bildirerek “Kız çocuklarının yüzde 80’i, erkek çocukların yüzde 68’i kansızlıkla karşı karşıya. Bodurlukla karşı karşıya. Bu cins sıhhat sorunlarının daha da büyümemesi için bir an evvel okullardaki bu su ve besin gereksinimlerinin karşılanması gerektiğini düşünüyoruz” sözünü kullandı. Ankara Kantinciler Odası Lideri Bayram Şahin de “Harçlığı yetmediği için kantine gelip boynu bükük ayrılan öğrenci sayısı her geçen gün maalesef artıyor” diye konuştu. Şahin 2021 yılında maliyetlerine yüzde 173 oranında artırım geldiğini deklare etti.
Türkiye’nin Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) ülkeleri içinde çocuk yoksulluğunda yüzde 22.7 ile birinci sırada yer alıyor. Derin Yoksulluk Ağı kurucularından, CHP Yoksulluk Dayanışma Ofisi Koordinatörü Hacer Foggo, okul yemeği uygulaması başlatılması daveti yaptı. Foggo “MEB 2019 yılından beri başlattık başlatıyoruz diyor lakin bir gelişme yok. Sıhhat Bakanlığı okullarda fiyatsız beslenme programını 2020 için planlıyordu lakin bir türlü hayata geçiremedi. Fakirliğin ağırlaştığı bölgelerden başlanarak bir an evvel okul yemeği uygulaması başlatılmalı, besine erişemeyen milyonlarca çocuk bu sayede en azından günde bir kere kâfi bir besin alabilmeli” tabirini kullandı.
Foggo, ANKA’ya yaptığı değerlendirmede de yoksulluk niçiniyle tek tip beslenmekten kaynaklı obezitenin ortaya çıkması, aile iktisadına katkı sunmak için okulu bırakan çocuklar, ekonomik zorluk niçiniyle alışveriş yapamadığı için çocuğunun ayakkabı numarasını bilmeyen ailelerin varlığını anlattı: “23 Nisan Çocuk Bayramı lakin benim için son iki yıldır, çocuk yoksulluğunun hayli yükseldiği bir devir oldu. Pandemiden bugüne kadar bilhassa çocuk yoksulluğunu katlanarak arttığını görüyorum. Türk Aile Doktorları Dergisi’nden çıkan rapor, çocuk yoksulluğuna ait fazlaca etkileyici bir rapordu. 1040 çocuk üzerinde yapılan bir araştırma ve araştırma kararında çocuklarda kansızlık oranının ne kadar yüksek olduğu ve yaş gurubu küçüldükçe çocukların daha düşük kilolu olduğu ortaya çıktı. TÜİK’in, Sıhhat Bakanlığı’nın yaptığı araştırmalarda da bodurluk; Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde yüzde 5’lerde, Türkiye genelinde ise yüzde 2 oranında. Bunların hepsi sayı, ancak sayıların hepsini birer çocuğu temsil ediyor ve bunun altında yatan şeylerde kronik açlık, yetersiz beslenme. Bu aslında pandemi ile başlayan bir sorun fakat pandemiden çok daha makûs durumda şu anda. Çok fazla okul terki var, yalnızca 2021-2022 yılındaki orta devirde okula dönmeyen çocuk sayısı 160 bin.”
ÇOCUKLAR SINIFTAN AYRILDI İŞ BAŞI YAPTI
Çalışan çocukların yaklaşık yüzde 80’i 15-17 yaş kümesinde. Bunların üçte ikisi eğitime devam ediyor. Fakat çeşitli sendika bilgilerine bakılırsa çocuk emekçi sayısı yaklaşık iki milyon. TÜİK 2021 yılına ait deklare ettiğı datalar de çocukların işgücüne iştirak oranındaki artışı, okullaşma oranındaki düşüşü gözler önüne serdi. 15-17 yaş kümesindeki çocukların işgücüne katılma oranı yüzde 16,4’e çıktı. Bu oran bundan evvelki yıl yüzde 16,2 idi. Kız çocukların işgücüne iştirak oranı ise 2020’den 2021’e 0,9 puan arttı. İşgücüne katılma oranı cinsiyete bakılırsa incelendiğinde bu oranın erkek çocuklar için yüzde 22,9, kız çocuklar için yüzde 9,5 olduğu görüldü. 2020’de ise bu oran erkek çocuklar için yüzde 23,4, kız çocuklar için yüzde 8,6 idi. Ulusal Eğitim Bakanlığı örgün eğitim istatistiklerine nazaran; okul öncesi eğitim düzeyinde 5 yaş net okullaşma oranı, 2019/2020 öğretim yılında yüzde 71.2 iken 2020/2021 öğretim yılında yüzde 56.9’a indi. Tıpkı devir aralığında ilkokul düzeyinde net okullaşma oranı yüzde 93,6’dan yüzde 93,2’ye gerilerken; ortaokul düzeyinde net okullaşma oranı ise yüzde 95,9’dan yüzde 88,9’a düştü.
OKUL YEMEĞİ İÇİN NE BEKLENİYOR?
CHP Genel Lider Yardımcısı Gülizar Biçer Karaca başta Sıhhat Bakanlığı olmak üzere beş bakanlığın koordinesinde planlanan okul yemeği programının 2020 yılından bu yana başlatılmadığını anımsattı. Karaca, soru önergesinde “niçin bu kadar derin çocuk yoksunluğu yaşanırken, beslenme hakkı ihlali yaşanırken, ekonomik buhran sebebiyle et ve süt üzere temel besinlere erişim önünde ekonomik mahzurlar varken, bu programı hayata geçirmiyorsunuz? Yandaşlarınıza ballı, kıyaklı huzur hakları öderken çocukların beslenme hakkını niye düşünmüyorsunuz?” tabirlerine yer verdi. CHP Genel Lider Yardımcısı Veli Ağbaba da çocuk giysi fiyatlarındaki artışa işaret ederek “Biroldukca okul, aileler kıyafet parasını karşılayamadığı için şov yapmaktan vazgeçmiş durumda. Anne, babaların çocuklarına söyleyecek kelamı yüzüne bakacak hali kalmadı. Bu ayıp ve vebal AKP’ye yeter” dedi.