Türk Tabipleri Birliği’nin (TTB) Özel Hekimlik Kolu, özel sıhhat kuruluşlarında çalışan tabiplerin sıkıntılarını saptamaya yönelik “Özel Sıhhat Kurumlarında Çalışan Tabiplerin Çalışma Şartları, Ekonomik ve Toplumsal Durumları, Mesleksel Memnuniyetleri Üzere Mesleksel Özelliklerinin Saptanması” başlıklı anket çalışması yaptı. Anket sonuçlarını bugün düzenlediği çevrimiçi basın toplantısında TTB Merkez Kurulu üyesi Dr. Halis Yerlikaya paylaştı. 65 vilayetten 1370 tabibin katıldığı anket sonuçları şöyleki:
‘ÖZEL DOKTORLARIN YÜZDE 32’SİNİN PRİMLERİ OLMASI GEREKENDEN DAHA DÜŞÜK SEVİYEDE YATIRILIYOR’
“Özel doktorların yüzde 60,51’i 21 yıl ve üstü müddettir çalışıyor. Buna rağmen yüzde 55’i 10 yıl ve altı müddettir özel dalda çalışıyor. Yalnızca yüzde 19,78’inin aylık yararı hayatını sürdürebilmesi için kâfi oluyor. Yüzde 32’sinin primleri olması gerekenden daha düşük seviyede yatırılıyor. Yüzde 26,72’sinin gelirleri yarıdan fazla, yüzde 27,3’ünün gelirleri de yarıdan az oranda düştü. Yüzde 27,45’inin gelirlerinde manalı bir değişiklik olmadı. Gelirinin arttığını söyleyenlerin oranı yalnızca yüzde 13,43 oldu.
‘YÜZDE 62’Sİ CİRO BASKISI YAŞIYOR’
Yüzde 75’ine yakını yasal olarak belirlenenden daha uzun müddetler çalışmaya zorlanıyor. Buna rağmen yüzde 64,67’si fazla çalışmanın fiyat karşılığını alamıyor. Yüzde 73,35’i resmi tatillerde de çalışmak zorunda kalıyor. Yüzde 33,36’sı daha sıkıntı ve daha az müsaade alabiliyor. Yüzde 62,63’ü ciro baskısı yaşıyor. Yüzde 56,86’sı iş teminatı korkusu yaşıyor. Emekli olma korkusu yaşamayanların oranı yalnızca yüzde 25,62.
‘YÜZDE 71’İ İMKANI OLSA YURTDIŞINA GİDEBİLECEĞİNİ BELİRTİYOR’
Yüzde 54,96’sı bilimsel toplantı ve kongrelere katılamıyor. Yalnızca yüzde 29,49’u çalışma şartlarından mutlu. Yüzde 71,61’i imkanı olsa yurtdışına gidebileceğini belirtiyor. Yüzde 64,84’ü hekimliğin değersizleştirilmesini, yüzde 45,44’ü Sıhhatte Dönüşüm Programı’nı, yüzde 41,36’sı sıhhat siyasetlerini, yüzde 26,19’u ülkenin genel ekonomik durumunu emeklerinin karşılığını alamama niçini olarak görüyor.”
‘ÖZEL TABİPLERİN BİRÇOK GELECEK TELAŞI YAŞIYOR’
Basın toplantısında kelam alan Özel Hekimlik Kolu’ndan Dr. Ömer Buhşem, görüştükleri özel sıhhat kuruluşlarında çalışan doktorların mutsuz olduklarını dediğini ve gelecek derdinin ise en önemli sebep olarak görüldüğünü aktardı. Meselelerin birikmiş bir biçimde olduğunu kaydeden Buhşem, özel bölümde özlük haklarının korunabilmesi için standart bir mukavele oluşturulması gerektiğini söz etti.
‘SON YASAL DÜZENLEMEYLE BİRLİKTE TABİPLERİN HAK ARAMA VE ÖRGÜTLENME YERLERİ KAYDIRILDI’
İstanbul Tabip Odası İdare Heyeti üyesi Dr. Cegerğun Polat, çalışma yöntemlerine ait yaptıkları anket çalışmasını aktardı. Doktorların yüzde 60’ının özgür meslek erbabı olarak çalıştığını belirten Polat, son yasal düzenlemeyle birlikte doktorların hak arama ve örgütlenme tabanlarının kaydırıldığını lisana getirdi. TTB Merkez Kurulu II. Lideri Doç. Dr. Ali İhsan Ökten de özel sıhhat kurumlarında çalışan doktorların bilhassa mukavelelerine dikkat etmesi ve gereksinim halinde türel dayanak almaları gerektiğini ekledi.
Anket çalışmasına ait kıymetlendirme metni, özetle şu biçimde:
‘İŞ TEMİNATI DEVLET VE TEKELCİ SIHHAT SERMAYESİ İŞ BİRLİĞİ İLE ORTADAN KALDIRILMIŞTIR’
“Piyasa dinamikleriyle hareket eden özel sıhhat kesimi, binlerce sıhhat çalışanının çalışma şartlarını özgür piyasa şartlarına nazaran bir daha oluştuğu bir ortam yaratmıştır. Yerli ve milletlerarası sıhhat sermayesi, sıhhat alanından karlarını artırmak için müşteri olarak gördükleri hastaları özel hastaneler haricinde gidebilecekleri alanları daraltmış ve ucuz doktor işgücü yaratmıştır. Özel sıhhat kuruluşlarında çalışan meslektaşlarımızın iş teminatı devlet ve tekelci sıhhat sermayesi iş birliği ile ortadan kaldırılmıştır.
‘İŞ TEMİNATI ORTADAN KALKTI’
Meslektaşlarımız şirket kurmaya zorlanarak taşeron çalışma ilgisi oluşturulmuştur. Sıhhatin para ile alınıp satılan bir metaya dönüşmesi ile doktorlar giderek emekleri üstündeki belirleyicilikleri kaybetmiş, fiyatlarındaki azalmanın yanı sıra iş mukavelesi (bordrolu-4a) yerine hizmet alım kontratı (şirket-4b) ile çalışmaya zorlanmaktadır. Bu istikamette özel sıhhat bölümü tarafınca doktorlara yönelik “ikna”, tehdit, işe son verme de dahil her türlü etik ve yasadışı yol uygulanmaktadır. İş garantisi ortadan kalkarken fiyat ödemelerinde aksama, sistemsiz ödeme, yıllık artırım yapmama giderek yaygınlaşan bir “düzene” dönüşmüştür. Bu durum tekelci özel hastane sahiplerinin daha az vergi yatırması manasına geldiği üzere meslektaşlarımızın çeşitli hak kayıplarını, özlük haklarının yitimi manasına gelmektedir.
‘KOŞULLAR İNSANCA ÇALIŞMAYA İMKAN VERECEK BİÇİMDE DÜZENLENMELİDİR’
Özel sıhhat kuruluşlarında doktorlar aleyhine biroldukça unsur içeren dayatmacı kontratlara son verilmeli, meslek örgütümüz bu süreçlere müdahil olabilmeli, tabip odaları muhatap alınmalı bu biçimdece emek sömürüsünün önüne geçilmelidir. Meslektaşlarımız resmi tatil günlerinde çalışmaya zorlanmamalı, dileyen doktorların tatil yapma imkanı tanınmalıdır. Meslektaşlarımızın çalışma şartları ve çalışma alanları insanca çalışmaya imkan verecek halde düzenlenmelidir. Meslektaşlarımız iş teminatına sahip oldukları, emeklerinin karşılığını aldıkları, örgütlenme ve grev hakkına sahip olarak yeterli hekimlik yapmak istemektedir.”
‘ÖZEL DOKTORLARIN YÜZDE 32’SİNİN PRİMLERİ OLMASI GEREKENDEN DAHA DÜŞÜK SEVİYEDE YATIRILIYOR’
“Özel doktorların yüzde 60,51’i 21 yıl ve üstü müddettir çalışıyor. Buna rağmen yüzde 55’i 10 yıl ve altı müddettir özel dalda çalışıyor. Yalnızca yüzde 19,78’inin aylık yararı hayatını sürdürebilmesi için kâfi oluyor. Yüzde 32’sinin primleri olması gerekenden daha düşük seviyede yatırılıyor. Yüzde 26,72’sinin gelirleri yarıdan fazla, yüzde 27,3’ünün gelirleri de yarıdan az oranda düştü. Yüzde 27,45’inin gelirlerinde manalı bir değişiklik olmadı. Gelirinin arttığını söyleyenlerin oranı yalnızca yüzde 13,43 oldu.
‘YÜZDE 62’Sİ CİRO BASKISI YAŞIYOR’
Yüzde 75’ine yakını yasal olarak belirlenenden daha uzun müddetler çalışmaya zorlanıyor. Buna rağmen yüzde 64,67’si fazla çalışmanın fiyat karşılığını alamıyor. Yüzde 73,35’i resmi tatillerde de çalışmak zorunda kalıyor. Yüzde 33,36’sı daha sıkıntı ve daha az müsaade alabiliyor. Yüzde 62,63’ü ciro baskısı yaşıyor. Yüzde 56,86’sı iş teminatı korkusu yaşıyor. Emekli olma korkusu yaşamayanların oranı yalnızca yüzde 25,62.
‘YÜZDE 71’İ İMKANI OLSA YURTDIŞINA GİDEBİLECEĞİNİ BELİRTİYOR’
Yüzde 54,96’sı bilimsel toplantı ve kongrelere katılamıyor. Yalnızca yüzde 29,49’u çalışma şartlarından mutlu. Yüzde 71,61’i imkanı olsa yurtdışına gidebileceğini belirtiyor. Yüzde 64,84’ü hekimliğin değersizleştirilmesini, yüzde 45,44’ü Sıhhatte Dönüşüm Programı’nı, yüzde 41,36’sı sıhhat siyasetlerini, yüzde 26,19’u ülkenin genel ekonomik durumunu emeklerinin karşılığını alamama niçini olarak görüyor.”
‘ÖZEL TABİPLERİN BİRÇOK GELECEK TELAŞI YAŞIYOR’
Basın toplantısında kelam alan Özel Hekimlik Kolu’ndan Dr. Ömer Buhşem, görüştükleri özel sıhhat kuruluşlarında çalışan doktorların mutsuz olduklarını dediğini ve gelecek derdinin ise en önemli sebep olarak görüldüğünü aktardı. Meselelerin birikmiş bir biçimde olduğunu kaydeden Buhşem, özel bölümde özlük haklarının korunabilmesi için standart bir mukavele oluşturulması gerektiğini söz etti.
‘SON YASAL DÜZENLEMEYLE BİRLİKTE TABİPLERİN HAK ARAMA VE ÖRGÜTLENME YERLERİ KAYDIRILDI’
İstanbul Tabip Odası İdare Heyeti üyesi Dr. Cegerğun Polat, çalışma yöntemlerine ait yaptıkları anket çalışmasını aktardı. Doktorların yüzde 60’ının özgür meslek erbabı olarak çalıştığını belirten Polat, son yasal düzenlemeyle birlikte doktorların hak arama ve örgütlenme tabanlarının kaydırıldığını lisana getirdi. TTB Merkez Kurulu II. Lideri Doç. Dr. Ali İhsan Ökten de özel sıhhat kurumlarında çalışan doktorların bilhassa mukavelelerine dikkat etmesi ve gereksinim halinde türel dayanak almaları gerektiğini ekledi.
Anket çalışmasına ait kıymetlendirme metni, özetle şu biçimde:
‘İŞ TEMİNATI DEVLET VE TEKELCİ SIHHAT SERMAYESİ İŞ BİRLİĞİ İLE ORTADAN KALDIRILMIŞTIR’
“Piyasa dinamikleriyle hareket eden özel sıhhat kesimi, binlerce sıhhat çalışanının çalışma şartlarını özgür piyasa şartlarına nazaran bir daha oluştuğu bir ortam yaratmıştır. Yerli ve milletlerarası sıhhat sermayesi, sıhhat alanından karlarını artırmak için müşteri olarak gördükleri hastaları özel hastaneler haricinde gidebilecekleri alanları daraltmış ve ucuz doktor işgücü yaratmıştır. Özel sıhhat kuruluşlarında çalışan meslektaşlarımızın iş teminatı devlet ve tekelci sıhhat sermayesi iş birliği ile ortadan kaldırılmıştır.
‘İŞ TEMİNATI ORTADAN KALKTI’
Meslektaşlarımız şirket kurmaya zorlanarak taşeron çalışma ilgisi oluşturulmuştur. Sıhhatin para ile alınıp satılan bir metaya dönüşmesi ile doktorlar giderek emekleri üstündeki belirleyicilikleri kaybetmiş, fiyatlarındaki azalmanın yanı sıra iş mukavelesi (bordrolu-4a) yerine hizmet alım kontratı (şirket-4b) ile çalışmaya zorlanmaktadır. Bu istikamette özel sıhhat bölümü tarafınca doktorlara yönelik “ikna”, tehdit, işe son verme de dahil her türlü etik ve yasadışı yol uygulanmaktadır. İş garantisi ortadan kalkarken fiyat ödemelerinde aksama, sistemsiz ödeme, yıllık artırım yapmama giderek yaygınlaşan bir “düzene” dönüşmüştür. Bu durum tekelci özel hastane sahiplerinin daha az vergi yatırması manasına geldiği üzere meslektaşlarımızın çeşitli hak kayıplarını, özlük haklarının yitimi manasına gelmektedir.
‘KOŞULLAR İNSANCA ÇALIŞMAYA İMKAN VERECEK BİÇİMDE DÜZENLENMELİDİR’
Özel sıhhat kuruluşlarında doktorlar aleyhine biroldukça unsur içeren dayatmacı kontratlara son verilmeli, meslek örgütümüz bu süreçlere müdahil olabilmeli, tabip odaları muhatap alınmalı bu biçimdece emek sömürüsünün önüne geçilmelidir. Meslektaşlarımız resmi tatil günlerinde çalışmaya zorlanmamalı, dileyen doktorların tatil yapma imkanı tanınmalıdır. Meslektaşlarımızın çalışma şartları ve çalışma alanları insanca çalışmaya imkan verecek halde düzenlenmelidir. Meslektaşlarımız iş teminatına sahip oldukları, emeklerinin karşılığını aldıkları, örgütlenme ve grev hakkına sahip olarak yeterli hekimlik yapmak istemektedir.”