Türk akademisyenden kanserojen radon gazının düzeyini ölçen aygıt

bencede

New member
Türkiye Güç, Nükleer ve Maden Araştırma Kurumunun (TENMAK) yurt haricinden aldığı radon ölçüm aletinden esinlenen Dr. Serkan Ceylan, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının TÜBİTAK Teknogirişim Sermaye Takviyesi ile yerli imkanlarla 8 yılda kendi aygıtını yaptı.

Ceylan’ın geliştirdiği aygıt, “Ar-Ge niteliği, yenilikçi tarafları, maksadı ve sonuçları, ulusal ve milletlerarası seviyeye teknolojik katkısı” kriterlerine bakılırsa Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığından muvaffakiyet evrakı aldı. Radon gazı ve yaptığı ölçüm aygıtı üzerine tez de yazan Ceylan, aygıtı geliştirmek için TÜBİTAK’tan bir dayanak daha almaya hak kazandı.


ORTAMIN RADON YOĞUNLUĞUNU ÖLÇÜYOR

Gözlüklerde kullanılan, radyoaktif parçacıklara da hassas CR-39 camından nükleer iz dedektörü üreten Ceylan, geliştirdiği nükleer iz kazıma ünitesi ve iz okuma ünitesiyle, camın maruz kaldığı radyoaktif izleri sayarak ortamın radon yoğunluğunu belirliyor.

İnsanların iyonlaştırıcı ışınımun ziyanına karşı korunması maksadıyla kullanılacak aygıt, kapalı yerlerin radon aktivite konsantrasyonunu ölçerek ortam havasının ne kadar sağlıklı olduğunu ortaya çıkarıyor.

Ceylan, doğal kaynaklardan yüzeye çıkarak kapalı yerlerde birikebilen ve kanserojen tesiri olduğu bilinen radon gazının, akciğer kanserine niye olan etkenler içinde ikinci sırada yer aldığını söylemiş oldu.


“MALİYETİ DAHA DÜŞÜK”

Uranyum 238 elementinin parçalanmasıyla ortaya çıkan radon gazının, kokusuz olması niçiniyle algılanamadığını belirten Ceylan, ölçümlerin özel optik aygıtlarla yapılabildiğini lisana getirdi.

Devletin “ışınım güvenliği politikası”nı önemsediğine dikkati çeken Ceylan, “Radon ölçümleri için TENMAK’ın 2013’te pasif radon ölçüm aygıtını yurt haricinden 55 bin avroya aldığını duymuştuk. ‘Biz bunu daha uygun fiyata yapabilir miyiz, birebir vakitte yerli bir üretim olur mu’ kanısıyla yola çıktık. Çalışmalarımız sonucunda TENMAK’taki aygıtın sağladığı datalara kıyasla daha hassas ölçüm ve ayrıntılı raporlama yapabilen ve maliyeti daha düşük bir aygıt geliştirmiş olduk.” diye konuştu.


“RADON GAZI, AKCİĞER KANSERİNİ TETİKLİYOR”

Radon gazı ölçümünün tüm dünyada mecburî olduğuna işaret eden Ceylan, şu biçimde konuştu:

“Dünya Sıhhat Örgütü metreküpte 100 bekerel üstündeki radon gazı düzeyini ziyanlı kabul ediyor. Ülkemizde üst hudut, meskenlerde 400 bekerel, iş yerinde ise 1000 bekerel olarak belirlendi. Bunun aşılması durumunda müdahale edilmesi 2000 yılında yayınlanan Resmi Gazete’de yer almıştır. Soluduğumuz havada, içtiğimiz sularda radon gazı bulunabilir. Suyla içtiğimiz vakit mide kanseri olabiliriz. Radon gazı, soluduğumuz vakit akciğerlerimizdeki DNA yapısını bozarak akciğer kanseri olmamıza niye oluyor. Bu yüzden konutlarımızda kullandığımız suyun ve soluduğumuz havanın radon oranını bilmemiz gerekir. Bu aygıtla CR-39 dedektörüyle ortamdaki radonun konsantrasyonunu belirleyebileceğiz.”



REKTÖR SADE: “İNSANLIĞA BÜYÜK YARAR SAĞLAYACAK”

Karatay Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Bayram Sade de gerek akademisyenlerin gerekse öğrencilerin Ar-Ge çalışmalarını, proje ve inovasyonlarını sonuna kadar desteklediklerini söylemiş oldu. Sade, şu biçimde devam etti:

“Serkan hocamızın yaptığı radon gazı ölçüm aygıtının tüm süreçlerini yakından takip ettik ve destekledik. Akademisyenlerimizin de öğrencilerimizin de tüm bilimsel çalışmalarının ardındayız. Bu aygıt, hem akademisyenimiz hem üniversitemiz birebir vakitte toplum ismine büyük bir muvaffakiyettir. İnsanlığa büyük yarar sağlayacağını umduğumuz bu aygıtın daha da geliştirilmesi için elimizden gelen dayanağı vereceğiz.”
 
Üst