Güzelleşmeye çalışan bir yara, kanama, kabuklanma, kenarları kalkık yumru, tuhaf benler ve kaşıntılı bölgeler… Görünümü değişen bir cilt bölgesi kesinlikle takip edilmelidir. Değişimler kesin olarak kansere işaret etmez, lakin bir sıhhat uzmanı tarafınca izlenmelidir.
Cilt kanserinin en şiddetli formu olan melanomun görülme oranı dünyanın tüm ülkelerinde birkaç on yıldır artıyor ve 1945’ten beri her 10 yılda bir ikiye katlanıyor. Üç ana cilt kanseri çeşidi vardır. Melanom dışı karsinom ailesi bunlardan ikisini oluşturur: Bazal hücreli karsinomlar ve skuamöz hücreli karsinomlar. Bu iki cilt kanseri çeşidi en yaygın olanıdır. Üçüncü kanser türüise ciltteki melanositlerden gelişen melanomdur. Bu kanser çeşidi fazlaca agresif ve ciddidir.
Melanom, cilt kanserlerinin yaklaşık yüzde 1’ini oluşturur, lakin önemli bir kanserdir. Her yaşta ortaya çıkabilir, lakin çocuklukta güneş yanığı olan bireylerde gelişme riski daha yüksektir. Olayların birçoklarında melanom, büsbütün sağlıklı bir cilt yüzeyinde, küçük pigmentli bir nokta biçiminde yavaş yavaş gelişir. Lakin, olayların yaklaşık yüzde 15 ila 20’sinde değişen sıradan bir benin oluşumuyla ortaya çıktığı bilinmektedir.
CİLT KANSERİNİN EN YAYGIN 7 BELİRTİSİ
Cilt kanserinin birinci belirtileri nelerdir? Melanom mu yoksa başka cinsler mi? İşte cilt kanserinin dikkat edilmesi gereken 7 yaygın belirtisi.
1. Olağandışı bir ben
Benlerin birçok düzgün huyludur. Fakat yaklaşık 3 ay ortasında görünümü, rengi, biçimi, boyutu değişen bir ben melanom belirtisi olabileceğinden takip edilmelidir. Hadiselerin yüzde 20 ila 30’unda cilt kanseri, önce var olan bir benin değişimi ile gelişir. Benlerin simetrisi, kenarları, rengi, çapı ve oluşum etapları cilt kanserinin erken belirtilerini tespit etmeye yardımcı olur.
Ben asimetrik hale geliyorsa, kenarları sistemsiz, pürüzlü yahut bilinmeyen hale geliyorsa, rengi değişiyorsa (diğerlerine nazaran daha koyu alanlar oluşur), süratli büyüyorsa ve 6 milimetreyi aşıyorsa kesinlikle bir uzmana başvurulması gerekir.
Renksiz yani akromik melanomlar da vardır. Cildinizin rengindeki bu küçük toplar el yahut ayak tabanlarında görünebilir. Tespit edilmeleri daha zordur zira renksizdirler.
2. Siğil üzere görünen bir yumru
Viral papillomlar olarak da isimlendirilen siğiller, ekseriyetle düzgün huylu cilt lezyonlarıdır. Fakat, kimi topaklar siğil üzere görünebilir, fakat aslında cilt kanserinin göstergesi olan büyümelerdir. Siğil kuşkusu durumunda, bir uzmana göstermek daha düzgündür.
3. Koyu lekeler
Birden fazla durumda cildinizde bulunan lekeler yeterli huylu güneş lekeleridir. Fakat, apansız ortaya çıkan ve hafifçeçe büyüyen pembeden kahverengiye kadar değişen bir leke izlenmelidir. Hadiselerin yüzde 70 ila 80’inde sağlıklı ciltte (ben yahut lezyon olmadan) bir melanom oluşur.
Yüzdeki bir nokta Dubreuilh olarak isimlendirilen bir melanom olabilir. Bu melanom çeşidi ekseriyetle siyah yahut kahverengidir ve yaşlılık lekesi üzere görünür. Çok önemli değildir ve temel olarak 50 yaşın üstündeki şahıslarda görülür. bir daha de dikkat edilmesi gerekir.
4. Ciltte bir yumru
Deride görünen küçük bir kitle nodüler melanomun bir belirtisi olabilir. İkinci en yaygın melanom çeşididir. Derinin derinliklerine iner ve çoğalır. Cilt yüzeyinden çıkıntı yapan siyah, kırmızı, pembe yahut ciltle birebir renkte kabarık bir yumru olarak göründüğü için basitçe tanınabilir. Çoklukla yüz, göğüs yahut sırtta oluşur, lakin kimi vakit güneşe maruz kalmayan kısımlarda da görülebilir. Deride küçük bir yumru belirirse yahut büyürse kesinlikle bir uzmana başvurun.
5. Büyüyen bir kabuk
Büyüyen (genellikle birkaç hafta arasında) küçük bir kabuk, bilhassa mukoza zarlarında (ağız etrafında, gözlerin köşesinde, burunda) yahut yüzde bulunuyorsa, kanser belirtisi olabilir. Genel olarak güzelleşmeyen ve ayrıyeten gelişen rastgele bir yara yahut lezyon şüphelidir ve kesinlikle bir uzman tarafınca görülmelidir.
Bazal hücreli karsinom ciltte (güneşe en hayli maruz kalan bölgeler kollar, omuzlar, baş derisi vb.), gözlerin köşelerinde, burun köprüsünde, kulaklarda daha sık görülür. Skuamöz hücreli karsinom daha fazlaca mukoz membranlarda (ağız vb.) görülür.
6. Kanayan bir lezyon
Kanama sürtünme yahut takılmadan kaynaklanıyorsa önemli değildir. Fakat, kanama tabiatıyla ise (belirli bir sebep olmadan), bu biçimde telaş vericidir. Kan damarlarının derinliklerine sızmış bir tümörü ortaya çıkarabilir. Kanayan bir lezyon ekseriyetle yayılmış bir melanom yahut karsinomun bir işaretidir. Bu niçinle tanıyı koyacak ve tedaviyi yönlendirecek bir tabip tarafınca izlenmelidir.
7. Kaşıntılı bir yara
Tümör derine iner ve hudut hücrelerine dokunursa, bu bölgenin kaşınmasına niye olabilir. Krem sürülmesine karşın devam eden bir kaşıntı doktora başvurmak için bir niçindir.
CİLT KANSERİNİ ÖNLEMEK İÇİN İPUÇLARI
Cildinizin görünümünde değişiklik (iyileşmeyen bir yara/lezyon, inatçı ve değişen bir sivilce yahut kabuk, başkalarından farklı bir ben) durumunda bir uzmana başvurmanız önerilir. Ben, leke, sivilce yahut lezyon hakkında en ufak bir telaşınız var ise kesinlikle yardım alın. Her durumda bir uzmana müracaat, en düzgün ihtimalle kaygıları ortadan kaldırmaya ve en makûs ihtimalle bir kanseri erken teşhis etmeye imkan tanır.
Kendinizi UV ışınlarından korumak cilt kanserine karşı en yeterli tedbirdir. Birkaç sıradan ipucu riskleri sınırlayabilir. 11.00-16.00 saatleri içinde güneşe maruz kalmaktan kaçının ve ekseriyetle mümkün olduğu kadar gölgede kalın. Güneşe çıkacaksanız, bunu küçük aralıklarla (mesela 15-20 dakika) yapın, lakin uzun mühlet güneşlenmekten kaçının.
Güneşe karşı kendinizi giysi, şapka ve güneş gözlüğü ile koruyun. Bilhassa kanser riski olan bölgelere (yüz, boyun, omuzlar, kollar, eller) her 2-3 saatte bir güneş kremi (en az 30 faktör, en çok 50 faktör) uygulayın.
Yapay bronzlaşmaları kullanmaktan kaçının: Yapay UV ışınları da cilt için makûs ve tehlikelidir.
Bu durumlarda bilhassa dikkat edin:
– Açık ciltli, sarı yahut kızıl saçlarınız var ise ve basitçe bornzlaşamıyorsanız,
– Çilleriniz var ise,
– Bedeninizde 40’tan fazla ben var ise,
– Büyük (çapı 5/6 mm’den çok) ve sistemsiz benleriniz var ise,
– Ailenizde melanom hikayesi var ise,
– Çocukluk yahut ergenlik periyodunda şiddetli güneş yanığı geçirdiniz,
– Çok güneşli bir ülkede uzun müddet yaşadıysanız,
– Çoklukla işiniz yahut hobileriniz niçiniyle güneşe maruz kalıyorsanız.
Cilt kanserinin en şiddetli formu olan melanomun görülme oranı dünyanın tüm ülkelerinde birkaç on yıldır artıyor ve 1945’ten beri her 10 yılda bir ikiye katlanıyor. Üç ana cilt kanseri çeşidi vardır. Melanom dışı karsinom ailesi bunlardan ikisini oluşturur: Bazal hücreli karsinomlar ve skuamöz hücreli karsinomlar. Bu iki cilt kanseri çeşidi en yaygın olanıdır. Üçüncü kanser türüise ciltteki melanositlerden gelişen melanomdur. Bu kanser çeşidi fazlaca agresif ve ciddidir.
Melanom, cilt kanserlerinin yaklaşık yüzde 1’ini oluşturur, lakin önemli bir kanserdir. Her yaşta ortaya çıkabilir, lakin çocuklukta güneş yanığı olan bireylerde gelişme riski daha yüksektir. Olayların birçoklarında melanom, büsbütün sağlıklı bir cilt yüzeyinde, küçük pigmentli bir nokta biçiminde yavaş yavaş gelişir. Lakin, olayların yaklaşık yüzde 15 ila 20’sinde değişen sıradan bir benin oluşumuyla ortaya çıktığı bilinmektedir.
CİLT KANSERİNİN EN YAYGIN 7 BELİRTİSİ
Cilt kanserinin birinci belirtileri nelerdir? Melanom mu yoksa başka cinsler mi? İşte cilt kanserinin dikkat edilmesi gereken 7 yaygın belirtisi.
1. Olağandışı bir ben
Benlerin birçok düzgün huyludur. Fakat yaklaşık 3 ay ortasında görünümü, rengi, biçimi, boyutu değişen bir ben melanom belirtisi olabileceğinden takip edilmelidir. Hadiselerin yüzde 20 ila 30’unda cilt kanseri, önce var olan bir benin değişimi ile gelişir. Benlerin simetrisi, kenarları, rengi, çapı ve oluşum etapları cilt kanserinin erken belirtilerini tespit etmeye yardımcı olur.
Ben asimetrik hale geliyorsa, kenarları sistemsiz, pürüzlü yahut bilinmeyen hale geliyorsa, rengi değişiyorsa (diğerlerine nazaran daha koyu alanlar oluşur), süratli büyüyorsa ve 6 milimetreyi aşıyorsa kesinlikle bir uzmana başvurulması gerekir.
Renksiz yani akromik melanomlar da vardır. Cildinizin rengindeki bu küçük toplar el yahut ayak tabanlarında görünebilir. Tespit edilmeleri daha zordur zira renksizdirler.
2. Siğil üzere görünen bir yumru
Viral papillomlar olarak da isimlendirilen siğiller, ekseriyetle düzgün huylu cilt lezyonlarıdır. Fakat, kimi topaklar siğil üzere görünebilir, fakat aslında cilt kanserinin göstergesi olan büyümelerdir. Siğil kuşkusu durumunda, bir uzmana göstermek daha düzgündür.
3. Koyu lekeler
Birden fazla durumda cildinizde bulunan lekeler yeterli huylu güneş lekeleridir. Fakat, apansız ortaya çıkan ve hafifçeçe büyüyen pembeden kahverengiye kadar değişen bir leke izlenmelidir. Hadiselerin yüzde 70 ila 80’inde sağlıklı ciltte (ben yahut lezyon olmadan) bir melanom oluşur.
Yüzdeki bir nokta Dubreuilh olarak isimlendirilen bir melanom olabilir. Bu melanom çeşidi ekseriyetle siyah yahut kahverengidir ve yaşlılık lekesi üzere görünür. Çok önemli değildir ve temel olarak 50 yaşın üstündeki şahıslarda görülür. bir daha de dikkat edilmesi gerekir.
4. Ciltte bir yumru
Deride görünen küçük bir kitle nodüler melanomun bir belirtisi olabilir. İkinci en yaygın melanom çeşididir. Derinin derinliklerine iner ve çoğalır. Cilt yüzeyinden çıkıntı yapan siyah, kırmızı, pembe yahut ciltle birebir renkte kabarık bir yumru olarak göründüğü için basitçe tanınabilir. Çoklukla yüz, göğüs yahut sırtta oluşur, lakin kimi vakit güneşe maruz kalmayan kısımlarda da görülebilir. Deride küçük bir yumru belirirse yahut büyürse kesinlikle bir uzmana başvurun.
5. Büyüyen bir kabuk
Büyüyen (genellikle birkaç hafta arasında) küçük bir kabuk, bilhassa mukoza zarlarında (ağız etrafında, gözlerin köşesinde, burunda) yahut yüzde bulunuyorsa, kanser belirtisi olabilir. Genel olarak güzelleşmeyen ve ayrıyeten gelişen rastgele bir yara yahut lezyon şüphelidir ve kesinlikle bir uzman tarafınca görülmelidir.
Bazal hücreli karsinom ciltte (güneşe en hayli maruz kalan bölgeler kollar, omuzlar, baş derisi vb.), gözlerin köşelerinde, burun köprüsünde, kulaklarda daha sık görülür. Skuamöz hücreli karsinom daha fazlaca mukoz membranlarda (ağız vb.) görülür.
6. Kanayan bir lezyon
Kanama sürtünme yahut takılmadan kaynaklanıyorsa önemli değildir. Fakat, kanama tabiatıyla ise (belirli bir sebep olmadan), bu biçimde telaş vericidir. Kan damarlarının derinliklerine sızmış bir tümörü ortaya çıkarabilir. Kanayan bir lezyon ekseriyetle yayılmış bir melanom yahut karsinomun bir işaretidir. Bu niçinle tanıyı koyacak ve tedaviyi yönlendirecek bir tabip tarafınca izlenmelidir.
7. Kaşıntılı bir yara
Tümör derine iner ve hudut hücrelerine dokunursa, bu bölgenin kaşınmasına niye olabilir. Krem sürülmesine karşın devam eden bir kaşıntı doktora başvurmak için bir niçindir.
CİLT KANSERİNİ ÖNLEMEK İÇİN İPUÇLARI
Cildinizin görünümünde değişiklik (iyileşmeyen bir yara/lezyon, inatçı ve değişen bir sivilce yahut kabuk, başkalarından farklı bir ben) durumunda bir uzmana başvurmanız önerilir. Ben, leke, sivilce yahut lezyon hakkında en ufak bir telaşınız var ise kesinlikle yardım alın. Her durumda bir uzmana müracaat, en düzgün ihtimalle kaygıları ortadan kaldırmaya ve en makûs ihtimalle bir kanseri erken teşhis etmeye imkan tanır.
Kendinizi UV ışınlarından korumak cilt kanserine karşı en yeterli tedbirdir. Birkaç sıradan ipucu riskleri sınırlayabilir. 11.00-16.00 saatleri içinde güneşe maruz kalmaktan kaçının ve ekseriyetle mümkün olduğu kadar gölgede kalın. Güneşe çıkacaksanız, bunu küçük aralıklarla (mesela 15-20 dakika) yapın, lakin uzun mühlet güneşlenmekten kaçının.
Güneşe karşı kendinizi giysi, şapka ve güneş gözlüğü ile koruyun. Bilhassa kanser riski olan bölgelere (yüz, boyun, omuzlar, kollar, eller) her 2-3 saatte bir güneş kremi (en az 30 faktör, en çok 50 faktör) uygulayın.
Yapay bronzlaşmaları kullanmaktan kaçının: Yapay UV ışınları da cilt için makûs ve tehlikelidir.
Bu durumlarda bilhassa dikkat edin:
– Açık ciltli, sarı yahut kızıl saçlarınız var ise ve basitçe bornzlaşamıyorsanız,
– Çilleriniz var ise,
– Bedeninizde 40’tan fazla ben var ise,
– Büyük (çapı 5/6 mm’den çok) ve sistemsiz benleriniz var ise,
– Ailenizde melanom hikayesi var ise,
– Çocukluk yahut ergenlik periyodunda şiddetli güneş yanığı geçirdiniz,
– Çok güneşli bir ülkede uzun müddet yaşadıysanız,
– Çoklukla işiniz yahut hobileriniz niçiniyle güneşe maruz kalıyorsanız.