300’e varan çeşidiyle tabiatın Ege Bölgesi’ne sunduğu en büyük armağanlarından olan otların sayısız yararına dikkat çeken Yaşar Üniversitesi Gastronomi ve Mutfak Sanatları Kısmı Dr. Öğretim Üyesi Aksiyon Ezgi Fadıloğlu, otların nasıl tüketilmesi gerektiğini anlattı. Baharla bir arada lezzetli Ege otlarının döneminin da açıldığını belirten Fadıloğlu, “Ege mutfağı yeşil mutfak olup hem yavaşça hem pratik birebir vakitte ekonomiktir. Ege’de yetişen otların birçok yüksek oranda C, B1, B2, A vitamini, demir, kalsiyum, bakır üzere mineraller, antioksidanlar içermekte ve birfazlaca hastalığa karşı hami tesir sağlamaktadır” diye konuştu.
VİTAMİNİ KAYBOLMASIN
Otları tüketirken vitamin kaybının olmaması için dikkat edilmesi gerekenleri aktaran Dr. Fadıloğlu, “Hardal otu, turp otu, arapsaçı, şevketi bostan, radika (karahindiba), kuşkonmaz, ısırgan, cibez, kuzukulağı, kazayağı, deniz börülcesi, gelincik otu bölgede en çok tüketilen otlar içinde yer alıyor. Otların pişirilmesinde olabildiğince kendine has tatlarını müdafaaya, doğal haliyle sunmaya ihtimam gösterilmeli. Kesilen yerlerinden vitamin kayıplarının olmaması için otlar mümkün olduğunca doğranmadan bütün olarak yıkanmalıdır” dedi.
Dr. Hareket Ezgi Fadıloğlu kimi ot çeşitleri hakkında ise şu ayrıntıları verdi:
“Ebegümeci, develik ya da gömeç olarak da bilinen, leylak rengi çiçekleri olan, salatası ve böreği ve yemeği yapılan lezzetli bir ot çeşididir. Cibez, lahana ve karnabaharın kesilip toplanma sürecinden daha sonra toprakta kalan köklerinden büyüyen turpgiller familyasından bir ot olup salatası ve yemeği yapılmaktadır. Turp otu, radika, hardal, helvacık da haşlanıp zeytinyağlı ve limonlu salatası yapılan otlardır. Sarmaşık ise haşlanıp zeytinyağlı ve limonlu salatası yapılan ayrıyeten soğan ile kavrulup üzerine yumurta kırılarak da tüketilen bir ottur. Keskin bir anason kokusuna sahip olan, yabani rezene olarak da bilinen arapsaçı, kuzu etli ve zeytinyağlı yemeği yapılan öbür bir ot çeşididir. Mübarek dikeni, akkız ismiyle da bilinen şevketi bostan papatyagillerden dikenli bir ot olup kuzu etiyle pişirilen yahut zeytinyağlı olarak da tüketilen bir çeşittir. Çoklukla çam ağacı tabanlarında yetişen kuzu kulağı, doğal ekşi tadıyla salatası yapılan yabani otlardan biridir. Tek başına tüketildiğinde aromalı tadından dolayı farklı gelen ısırgan otu, karışık ot kavurmalarında ve böreklerde çoğunlukla kullanılan ve çorbası da yapılan bir ottur. İstifno, bambul, it üzümü olarak da bilinen stifno, kabak ya da börülceyle pişirilen, mücver olarak da tüketilebilen bir bitkidir. Develik, alabada olarak da bilinen ve ıspanağa benzeyen labadanın da kavurması ve çorbası yapılır, yaprakları salatalara konulabilir ve birtakım bölgelerde yapraklarıyla sarma yapılır. Mevsim sıcaklığına göre mart ayları itibariyle tezgahlarda gördüğümüz ve yabani kuşkonmaz olarak da bilinen tilkişen, zeytinyağında kavrulup yumurta kırılarak yenilebilen bir ot çeşididir. Mis otu, tarak otu olarak da bilinen, pembe çiçekleri olan iğnelik, salatası, böreği ve haşlaması yapılan bir Ege otudur”
BAĞIŞIKLIĞA DA UYGUN GELİYOR HUDUTLARA DE
Otların faydaları hakkında da bilgiler veren Dr. Aksiyon Ezgi Fadıloğlu, “Beslenmede radika, hindibağı, hardal otu üzere antioksidan kıymeti taşıyan otların tüketilmesi hayli faydalıdır ve idrar söktürücü, böbrek ve safra taşlarını düşürücü tesirleri bulunmaktadır. Cibez ve şevketibostan sindirimi kolaylaştırır, bağırsakları çalıştırır. Eşek helvası ve yabani kuşkonmaz üzere otlar bedende ürik asit birikmesini mahzurlar. Biraz acı bir tadı olan sarmaşık otu, kolesterolü ve üreyi düşürür, bedendeki ödemi atar. Biraz tuzlu bir tadı olan deniz börülcesi, iyot eksikliğine bağlı guatr hastalığına güzel gelir. Turp otunun içerdiği uçucu yağlardan dolayı canlandırıcı, hudutları yatıştırıcı, ağrı dindirici özelliği vardır. Bağışıklığı güçlendirip, kan dolanımını hızlandıran, kanı temizleyen, akciğeri güçlendiren, yaraları uygunlaştıran ısırgan otu da beden için çok faydalıdır. Enginar, radika, kuşkonmaz karaciğerinizi temizlemeye yardımcı olur. Bronşite, mide sancısına düzgün gelen ve süt arttırıcı özelliği olan ağır anason kokulu arapsaçı da çok faydalıdır. Besin kıymetini ve lezzetini artırmak için de kuzu eti yahut kuru fasulye ile pişirilerek tüketilebilir” dedi.
ENGİNARIN TAM MEVSİMİ
Beden hücrelerini yenileyerek yaşlanmayı geciktiren, romatizma şikayetlerini azaltan, kolesterolü düşüren, sindirim sistemine katkıda bulunan enginarın da bu mevsimde çoğunlukla tüketildiğini belirten Fadıloğlu, “Hasadı nisan ayı sonuna kadar devam eden enginar, Egelilerin vazgeçilmez besini. Sayısız yarara sahip enginar, Urla, Çeşme, Ildır ve Karaburun taraflarında çoğunlukla yetiştiriliyor. 100 gram taze ve çiğ enginar yaklaşık 60 kaloridir. 3 gram protein, 7,8 gram karbonhidrat ve 0,2 gram yağ içerir. Kolesterol içermez, posa içeriği yüksektir. Potasyum, kalsiyum, magnezyum, çinko, demir istikametinden zengindir ve A, B1, B6, K ve C vitaminleri içerir. 1 orta uzunluk çiğ enginar, günlük demir muhtaçlığının yüzde 9’unu karşılayacak kadar demir içerir. Yağlı bitkiler hariç hiç bir zerzevat yahut meyve, mineral bolluğu bakımından enginarla yarışamaz” diye konuştu.
VİTAMİNİ KAYBOLMASIN
Otları tüketirken vitamin kaybının olmaması için dikkat edilmesi gerekenleri aktaran Dr. Fadıloğlu, “Hardal otu, turp otu, arapsaçı, şevketi bostan, radika (karahindiba), kuşkonmaz, ısırgan, cibez, kuzukulağı, kazayağı, deniz börülcesi, gelincik otu bölgede en çok tüketilen otlar içinde yer alıyor. Otların pişirilmesinde olabildiğince kendine has tatlarını müdafaaya, doğal haliyle sunmaya ihtimam gösterilmeli. Kesilen yerlerinden vitamin kayıplarının olmaması için otlar mümkün olduğunca doğranmadan bütün olarak yıkanmalıdır” dedi.
Dr. Hareket Ezgi Fadıloğlu kimi ot çeşitleri hakkında ise şu ayrıntıları verdi:
“Ebegümeci, develik ya da gömeç olarak da bilinen, leylak rengi çiçekleri olan, salatası ve böreği ve yemeği yapılan lezzetli bir ot çeşididir. Cibez, lahana ve karnabaharın kesilip toplanma sürecinden daha sonra toprakta kalan köklerinden büyüyen turpgiller familyasından bir ot olup salatası ve yemeği yapılmaktadır. Turp otu, radika, hardal, helvacık da haşlanıp zeytinyağlı ve limonlu salatası yapılan otlardır. Sarmaşık ise haşlanıp zeytinyağlı ve limonlu salatası yapılan ayrıyeten soğan ile kavrulup üzerine yumurta kırılarak da tüketilen bir ottur. Keskin bir anason kokusuna sahip olan, yabani rezene olarak da bilinen arapsaçı, kuzu etli ve zeytinyağlı yemeği yapılan öbür bir ot çeşididir. Mübarek dikeni, akkız ismiyle da bilinen şevketi bostan papatyagillerden dikenli bir ot olup kuzu etiyle pişirilen yahut zeytinyağlı olarak da tüketilen bir çeşittir. Çoklukla çam ağacı tabanlarında yetişen kuzu kulağı, doğal ekşi tadıyla salatası yapılan yabani otlardan biridir. Tek başına tüketildiğinde aromalı tadından dolayı farklı gelen ısırgan otu, karışık ot kavurmalarında ve böreklerde çoğunlukla kullanılan ve çorbası da yapılan bir ottur. İstifno, bambul, it üzümü olarak da bilinen stifno, kabak ya da börülceyle pişirilen, mücver olarak da tüketilebilen bir bitkidir. Develik, alabada olarak da bilinen ve ıspanağa benzeyen labadanın da kavurması ve çorbası yapılır, yaprakları salatalara konulabilir ve birtakım bölgelerde yapraklarıyla sarma yapılır. Mevsim sıcaklığına göre mart ayları itibariyle tezgahlarda gördüğümüz ve yabani kuşkonmaz olarak da bilinen tilkişen, zeytinyağında kavrulup yumurta kırılarak yenilebilen bir ot çeşididir. Mis otu, tarak otu olarak da bilinen, pembe çiçekleri olan iğnelik, salatası, böreği ve haşlaması yapılan bir Ege otudur”
BAĞIŞIKLIĞA DA UYGUN GELİYOR HUDUTLARA DE
Otların faydaları hakkında da bilgiler veren Dr. Aksiyon Ezgi Fadıloğlu, “Beslenmede radika, hindibağı, hardal otu üzere antioksidan kıymeti taşıyan otların tüketilmesi hayli faydalıdır ve idrar söktürücü, böbrek ve safra taşlarını düşürücü tesirleri bulunmaktadır. Cibez ve şevketibostan sindirimi kolaylaştırır, bağırsakları çalıştırır. Eşek helvası ve yabani kuşkonmaz üzere otlar bedende ürik asit birikmesini mahzurlar. Biraz acı bir tadı olan sarmaşık otu, kolesterolü ve üreyi düşürür, bedendeki ödemi atar. Biraz tuzlu bir tadı olan deniz börülcesi, iyot eksikliğine bağlı guatr hastalığına güzel gelir. Turp otunun içerdiği uçucu yağlardan dolayı canlandırıcı, hudutları yatıştırıcı, ağrı dindirici özelliği vardır. Bağışıklığı güçlendirip, kan dolanımını hızlandıran, kanı temizleyen, akciğeri güçlendiren, yaraları uygunlaştıran ısırgan otu da beden için çok faydalıdır. Enginar, radika, kuşkonmaz karaciğerinizi temizlemeye yardımcı olur. Bronşite, mide sancısına düzgün gelen ve süt arttırıcı özelliği olan ağır anason kokulu arapsaçı da çok faydalıdır. Besin kıymetini ve lezzetini artırmak için de kuzu eti yahut kuru fasulye ile pişirilerek tüketilebilir” dedi.
ENGİNARIN TAM MEVSİMİ
Beden hücrelerini yenileyerek yaşlanmayı geciktiren, romatizma şikayetlerini azaltan, kolesterolü düşüren, sindirim sistemine katkıda bulunan enginarın da bu mevsimde çoğunlukla tüketildiğini belirten Fadıloğlu, “Hasadı nisan ayı sonuna kadar devam eden enginar, Egelilerin vazgeçilmez besini. Sayısız yarara sahip enginar, Urla, Çeşme, Ildır ve Karaburun taraflarında çoğunlukla yetiştiriliyor. 100 gram taze ve çiğ enginar yaklaşık 60 kaloridir. 3 gram protein, 7,8 gram karbonhidrat ve 0,2 gram yağ içerir. Kolesterol içermez, posa içeriği yüksektir. Potasyum, kalsiyum, magnezyum, çinko, demir istikametinden zengindir ve A, B1, B6, K ve C vitaminleri içerir. 1 orta uzunluk çiğ enginar, günlük demir muhtaçlığının yüzde 9’unu karşılayacak kadar demir içerir. Yağlı bitkiler hariç hiç bir zerzevat yahut meyve, mineral bolluğu bakımından enginarla yarışamaz” diye konuştu.