Kirlenmesin ceviz ağaçları, kirlenmesin toprak…

Tohumhane

Global Mod
Global Mod
Geçen yıl, 2001 Ocak ve Aralık aylarında, Ayvalık-Karaayıt Demir madeninde “atık barajı/havuzu” yağmur sularının tesiriyle patlamıştı.

Bu olay bir “çevre felaketi” olarak nitelendi. Çevrecilerin ağır reaksiyonuna yol açtı.

Bu üzere olaylar beklenebilecek atık barajlı/havuzlu maden işletmelerinin sayısı ülkemizin her yanında giderek artıyor.

Projelendirilmesi, işletilmesi, denetlenmesinde son derece dikkat ve ihtimam gösterilmesi gereken işletmeler bunlar.

Kısa vadede getirileri olduğu kadar, tahminen daha da epey, uzun vadede gdolayıleri olabiliyor.

Atık barajlarının yarattığı etraf felaketleri Türkiye’de sadece Ayvalık’la sonlu değil.

Giresun’un Şebinkarahisar ilçesi de bu sıkıntıdan muzdarip.

Kartal yuvasına benzeyen bir kayanın tabanındaki kent, ismini aldığı “şebin” denilen ceviziyle ünlü.

Kolunda üzüm salkımı üzere toplu oluyor Şebinkarahisar’ın cevizi. Etraftaki vadileri şenlendiriyor.

Geçmişi, buraya “Kolonia=Koloni, Mavrokastron=Karakale” denilen Roma periyoduna kadar gidiyor.

Fatih Sultan Mehmet’den bu yana Türklerin egemenliğinde.

Yüzyılın başında nüfusun üçte biri Ermeni imiş. 1915’de, Ermeni techiri vaktinde hayli acı günler yaşanmış.

Kim bilir biroldukça canlının yanı sıra ne kadar epey ceviz ağacının canı yandı bu kirlilikten.

Madeni işleten NESCO isimli şirket 2008 yılında, Bilecik-Söğüt’teki seramik yapımcılığından Madenciliğe de geçen Yıldızlar Holdinge katılmış.

Daha evvel müteahhitlik ve Muş milletvekilliği de yapmış Sabahattin Yıldızlar bu holdingin sahibi.

Yıldızlar Holding Şebinkarahisar Siyanürlü Altın Madeninin yanı sıra Çanakkale/Yenice, Ordu/Kabadüz, Yozgat/Akdağ’da da siyanürlü altın madenleri işletiyor.

Sahip olduğu madenlerde yılda 100 ton bakır, çinko, kurşun konsantresi elde ediliyor ve tamamı ihraç ediliyor. Topraktan çıkarılan cevher yılda 1 milyon ton.

Elde edilen metallerden geride kalanlar, barajlara konulanlar zehirli atık.

Natürel ki üretilenler ülkemiz için kıymetli ekonomik kıymetler.

Bu gelirlere karşılık ortasında hayatımızı sürdürmek zorunda olduğumuz etrafın, ömrümüzün da bir kıymeti var!

Yıldızlar Holding, siyanürlü altıncılığa, Şebinkarahisar’dan evvel Kütahya Gümüşköy’de başlamış.

Kütahya madenini işleten Eti Madencilik Şirketi bir kamu kuruluşuydu ve ülke çapındaki genel özelleştirmeler kapsamında satışa çıkarılmıştı.

Seramikçi ve müteahhid Yıldızlar Holding, matbaacılık ve davetiyecilik yapan Akın İpek’in sahip olduğu Koza Holding ile bir arada, özelleştirilen madeni 2004 yılında 41 milyon TL karşılığında satın aldı.

Sonraki yıl Akın İpek paylarını Yıldızlar Holding’e devretti.

Lakin tedbiri yetersiz atık barajları büyük tehlike kaynağı olabiliyordu.

7 Mayıs 2011 günü Kütahya’daki bu madende, siyanür havuzundaki üç kademeli barajın setlerinden biri çöktü.

Kelam konusu 25 milyon m3 kapasiteli atık havuzunda, 15 milyon m3 siyanürlü atık bulunduğu ileri sürüldü.

daha sonra soruşturmalar, mahkemeler, çevrecilerin şovları…!

Çok geçmeden, 18 Ekim 2016 günü de kelam konusu atık barajında çökme olduğu sav edildi. Şirket yalanladı.

Etraf felaketlerine niye olmasıyla birlikte Siyanürlü Altın/Gümüş Madenciliği fazlaca karlı bir iş olmalı!

Yıldızlar Holding’in Kütahya madenindeki ortağı Akın İpek buradaki payını devrettikten daha sonra, sahip olduğu Koza Holding eliyle Anadolu’nun birfazlaca yerinde Siyanürcü Altıncılığa girişti.

Bergama Ovacık’taki Siyanürlü Altın Madenini, 2001’de kurulmuş Normady Madencilik isimli, ABD-Avusturalya iştirakindeki yabancı şirketten satın aldı.

Bergama-Ovacıktaki madenin birinci sahibi olan yabancı şirketin, Normandy Madenciliğin babası, Türkiye’ye Siyanürlü Altın Madenciliğini getiren ve hala bilim kuruluşları tarafınca incelenen tarihî köylü-çevre direnişiyle Bergama’da karşılaşan Eurogold idi.

Akabinde, Koza Holding Eskişehir-Kaymaz, Gümüşhane-Mastra, İzmir-Dikili-Çukuralan, Kayseri-Himmetdede mevkilerinde de bu cins işletmeler kurdu ya da satın aldı.

Seramikçilik, müteahhitlik, matbaacılık yapanlar, davetiye basanlar Siyanürlü Altın Madenciliğinde büyük gelecek görmüşlerdi demek!

Ne de olsa bunun ismi ticaret!

Ya da yeni bir çeşit altına hücum!


Bu durumun yanı sıra Bergama-Ovacık altın madeni için yapılan atık barajının yanında yeni barajlar oluşturularak, öbür yerlerdeki madenlerden getirilen cevherler burada işlendi, işleniyor.

Umulur ki kamu ismine yetkili ve sorumlu olanlar buralarda gerekli kontrolleri yapıyordur!

Bilindiği üzere, Bergama Ovacık altın madeni ve Koza Holdingin işlettiği öbür madenler çabucak sonrasındaları, FETÖ olaylarına karıştığı savıyla, 2016 yılında “Tasarruf Mevduat Sigorta Fonuna” devredilmiş, Akın İpek’in tüm mallarına devlet el koymuştu.

Bu ortada eski sahip Akın İpek de “FETÖ terör örgütü üyesi” olmakla suçlanmış, yurt dışına kaçmıştı.

Ülkemizdeki etraf ile sıkıntılı, altın-gümüş-demir- kurşun -bakır madenciliğinin ülke ekonomimize katkıda bulunması elbette istenen bir durumdur.

Yeraltı zenginliklerimizin ülkemiz insanlarının, kamunun faydasına kullanılması beklenir.

Fakat ilgili işletmeleri çalıştırırken etraf ve insan sıhhati ve güvenliğinden hiç bir münasebetle vaz geçilemez.

Çok riskli olduğu açıksa, bilhassa insanların ağır yaşadığı yerlere yakınsa bu cins işletmelere müsaade verilmemesi gerekir.

Hele şu anda birfazlaca bu biçimde madenin aktif durumda olduğu, biroldukça atık barajında tonlarca zehir biriktirildiği göz önünde bulundurulursa durumun vahimliği ortaya çıkıyor.

Gözler buralardan kazanılacak paralarla kamaşmamalı sadece.

Etrafla ilgili “ne kıymetine olursa olsun” edinilen para, tabiatın vefatıdır bir manada.

Buna karar vericilerin de uygulayıcıların da hakkı yok!

Lakin insanın yaşama hakkı var!


Sefa Taşkın
22.02.2022
Karşıyaka-İzmir
 
Üst