Türk bilim insanı Burcu Özsoy, 3 bin metre derinde Antarktika’nın tarihini araştıracak

bencede

New member
Türkiye’nin Ulusal Kutup Seferleri’nin başında yer alan Burcu Özsoy, güçlü iklim koşulları altındaki çalışmaları ve başarısıyla “Buzulların Kaşifi” olarak da dikkati çekiyor.

İTÜ Denizcilik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Burcu Özsoy, birinci Antarktika Bilim Seferi’ne, 2006-2007 senelerında Amerikalı ve İsveçli bilim insanlarıyla katıldı.

Doktorası için bu seferde bulunan Özsoy, Antarktika’da deniz buzu-iklim değişimi etkileşimine ait çalışmalar yaptı.


TÜBİTAK MAM Kutup Araştırmaları Enstitüsü Müdürlüğünü ve TÜBİTAK MAM Lider Yardımcılığı vazifelerini yürüten Özsoy, 2020 yılından daha sonra gerçekleştirilen 4, 5 ve 6. Ulusal Antarktika Bilim Seferi’nin de koordinatörlüğünü üstlendi.

Prof. Dr. Burcu Özsoy, Güney Okyanusu Müşahede Sistemi’nin Bilimsel Yürütme Konseyi üyeliğinin yanı sıra 2020 Newton Fonu Mükafatları Bilimsel Komitesine seçildi.

2020 Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Genç Bilim İnsanı Mükafatları Programı’nda kutup çalışmalarıyla ödül alan Özsoy, 11 Şubat Milletlerarası Bilimde Bayan ve Kız Çocukları Günü kapsamında Antarktika’ya yaptığı bilim seyahatini, “Türkiye Bilimsel Araştırma Üssü” kurmak için yürüttükleri çalışmaları ve şiddetli kıta kaidelerine nasıl ahenk sağladıklarını anlattı.


“MARS’A GİDEMEM ANCAK ANTARKTİKA’DA ÇALIŞABİLİRİM”

ABD’de yaptığı doktora çalışmasında hocasının “uydu manzaraları sayesinde Antarktika’daki deniz buzları yahut Mars üzerine çalışabileceğini” dediğini lisana getiren Özsoy, o günlerdeki karar etabını şu biçimde anlattı:

“Hocam bana ‘Hangisini çalışmak istersin uyduyla?’ dedi. Ben de şöyleki düşündüm, uydu imgeleriyle bu çalışmaları yapabilirim ancak bir uydu imgesi çalışması yaparken kesinlikle yersel müşahedeler, ölçümler ve değerlendirmelerle uydu imgelerinin doğrulamasının yapılması gerektiği için Mars’a gidemem ancak Antarktika’ya gitme bahtım olur. Bu umut ve fikirle Antarktika’yı seçtim. O seçim benim için bir dönüm noktası oldu.”

Prof. Dr. Burcu Özsoy, bu tercihi yaptıktan daha sonra 2006’da ABD’deki Antarktika takımına katıldığını, birinci seferini yaparken o sırada 3 yaşında olan oğlundan farklı kalmanın kendisine güç geldiğini belirtti.


“DENİZ BUZU DİYE SIÇRAMAYA BAŞLADIM”

Antarktika’ya ayak basmaktan duyduğu heyecanı lisana getiren Özsoy, şu biçimde konuştu:

“Hep kitaplarda, makalelerde, bilim insanlarının söylemiş olduği o deniz buzunu birinci defa görür görmez köprü üstünde ‘Deniz buzu, deniz buzu’ diye sıçramaya, zıplamaya başladım. Doğal kaptan gülümsedi. Çok heyecanlandım ve benim için de artık vazife başlamıştı. O andan itibaren deniz buzlarının ortasında seyir yaptığımız tüm müddet içerisinde deniz buzlarını kaydedip kalınlıkları, genişlikleri, kapladığı alanlar, üstündeki kar katmanı üzere ayrıntıları de tespit edip kayıtlarımı aldım.”



“DENİZDE VE KARADAKİ BUZULLARDA ÖNEMLİ ERİME VAR”

Prof. Dr. Özsoy, Antarktika’daki bilimsel çalışmalarının başlama noktasının iklim değişikliği olduğunu belirterek, şunları kaydetti:

“Antarktika’daki deniz buzlarında, karasal buzullarda fazlaca önemli erimeler var. Buzullar, karasal buzullar koptuğunda da denize, okyanusa entegre olduğunda deniz su düzeyi artıyor ve epey önemli kilometrelerce büyüklüğündeki buz dağları seyir açısından tehlike yaratıyor. Deniz buzlarına baktığınızda kuzeydeki deniz buzlarının üçte biri külliyen yok oldu. Türkiye ve bütün dünyayı aslında ele alacak olursak her sene sıcaklık rekorları gerisi gerisine geliyor. Bu durumda da dünyanın iklim değişikliğinde geldiği noktadan kutuplar en çok etkileniyor. Etkilenen kutupların yansımasını biz artık şiddetli fırtınalar, dolu, yağmur, sel felaketi, ağaçların güzelce kuruması, nemini büsbütün kaybetmesiyle orman yangınlarının ekstrem şartlara varması halinde yaşıyoruz.”

Antarktika’da bugüne kadar donmuş bütün buzulların katmanlar halinde olduğuna dikkati çeken Özsoy, “Bu katmanlarda en doruktan en derine indiğinizde bizi geçmiş senelera gdolayıyor. Antarktika’da 3 bin metreye indiğinizde tam 1 milyon yıl geçmişte donmuş buz katmanına ulaşıyorsunuz. Yani dünyanın geçmişini ve bugününü çalışıyorsunuz. Gelecekte bizi neler bekliyor onu görüyorsunuz.” dedi.


“ANTARKTİKA, KENDİ ÖYKÜSÜNÜ YAZIYOR”

Antarktika’ya 8 kere gittiğini kaydeden Özsoy, kıtaya birinci doktora öğrencisi, ikincisinde sefer başkan yardımcısı, üçüncüsünde ise önder olarak gittiğini vurguladı.
Antarktika’ya gidişlerde artık oturmuş bir müddetç olduğunu lakin gerilimin hiç bir vakit bitmediğini lisana getiren Özsoy, şu biçimde devam etti:

“Antarktika için hazırlık 12 ay süren, sıkıntı ve gerilimli bir müddetç. Antarktika’ya hiç bir vakit hazırım diyemiyorsunuz. Zira deneyim orada işe yaramıyor. Hava bozabiliyor, gemi rota değiştirebiliyor. Ayrıyeten ister istemez bir de sorumluluk yüklenince… Nedir bu sorumluluk? Türkiye’nin her seferde yapmayı planladığı bilimsel çalışmalar var. Antarktika seferlerimize dahil olan Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Harita Genel Müdürlüğü, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı üzere kurumlar var. bununla birlikte üniversitelerin kabul edilmiş projeleri var. Yani Antarktika’ya biz her seferinde bir misyonla ve yapılacak bilimsel çalışmalarla gidiyoruz. Bu yılın planlarında bile planladığımız gün ne uçuş gerçekleşebildi ne gemi tam beklemesi gereken noktada bekleyebildi. Antarktika’da hava kuralları geçerli. Her vakit kendi öyküsünü kendi yazıyor. Biz de ona uyuyoruz.”

 
Üst