Uzmanlar çarpıcı tespitlerini paylaştı: Bekarlık niye ayıplanıyor?

Tohumhane

Global Mod
Global Mod
Birine “niçin hala bekar olduğunu” sormak ve “doğru kişiyi yakında bulacağına” dair teminat vermek, bekar arkadaşları yoklamak için niyetli, hatta hassas bir yol üzere görünebilir. Lakin aslında bu tabirler “bekar ayıplama” manasına gelir ve muhtemelen yardımcı olmaktan epeyce ziyanlı olurlar.

Bekar ayıplama, partneri olmayan bireyler hakkındaki olumsuz önyargılardan kaynaklanır; partneri olmadığı için üzgün ve yalnız oldukları, etkin olarak birini aradıkları, lakin çabucak hemen eşleşme sağlanamadığı yahut onlarda yalnız kalmalarına niye olan yanlış bir şeyler olduğu vb. Tüm bu klişelere evvelce beri süregelen toplumsal standartlara uyma baskıları kaynaklık ediyor: bir partnerin olması, birebir konutta yaşamak, 2,4 çocuk sahibi olmak ve köpek beslemenin bir insanın keyifli bir ömür sürmesi için gereksinim duyduğu her şeyi tabir ettiği var iseyılıyor.


BEKAR AYIPLAMASI

BBC’de yer alan habere nazaran; beşerler on yıllardır bu toplumsal normları bir daha değerlendirirken, son araştırmalar bekar ayıplamanın hala kuvvetli olduğunu gösteriyor. Çöpçatanlık servisi Match tarafınca yapılan bir ankette elde edilen bilgiler, İngiltere’deki bekar 1000 yetişkinin yüzde 52’sinin, pandemi devrinde bekar ayıplamasına maruz kaldıklarını gösteriyor. Katılanların yüzde 59’u da “ilişki durumlarından şad olduklarını” söylemelerine karşın, bir daha de özel ömrü sorgulayan soruların amacı oldular.


Bekarlara karşı bu ısrarlı önyargılar yalnızca alçaltıcı değil, hem de biroldukca ülkede modası geçmiş görülüyor. “Ayrımcılığa Uğrayanlar: Bekarlar Nasıl Klişelere Oturtuluyor, Damgalanıyor, Görmezden Geliniyor ve Hala Memnun Bir Ömür Sürüyor” isimli çalışmanın muharriri Bella DePaulo, “Bekarlık bir vakit içinder insanların evlenene yahut bir daha evlenene kadarki periyotlarını tabir eden bir geçiş süreci olarak kabul ediliyordu” diyor. Lakin artık, Amerikalıların yetişkinlik devirlerinin daha uzun bir kısmını bekar geçirdiklerini söylüyor. 1970 nüfus sayımı bilgilerine bakılırsa ABD’deki hanelerin yüzde 40’ının evli çiftler ve çocuklarından oluştuğuna, yüzde 17’sinin bekar olarak yalnız yaşadığına, 2012’de ise ABD’deki hanelerin yüzde 27’sinin bekarlardan oluştuğuna ve yalnızca yüzde 20’sinin ebeveynler ve çocuklardan oluştuğuna dikkat çekiyor.


Ancak bu değişen istatistiklere karşın, hem anekdot olarak tıpkı vakitte araştırmalarda, romantik ilgi ortasında olmayan şahısların, arkadaşları, aileleri ve de kendileri tarafınca zorluklara maruz kalmaya devam ettikleri görülüyor. Bekarlar ilgi durumlarını giderek daha fazla benimsiyor ve tercih ediyor görünse de, partner bulma baskısı ortadan kalkmıyor. Lakin, nüfusta bekarların artan temsili, bekarlığın damgalanmasından daha ağır basmaya başlayabileceğinden, en azından bir ilerleme gözlenebilir.

BEKAR AYIPLAMANIN ZARARLARI


New York’ta çalışan psikoterapist Allison Abrams’a göre, bekar ayıplama, “bir insanı partneri olmadığı ve toplumun belli bir yaşta evlenme beklentilerine uymadığı için yargılamaktır.”

Ayıplayanlar, sonuç olarak partneri olmayan insanlara “farklı” davranıyor. Çöpçatanlık uygulaması Happn’da flört uzmanı olan Paris merkezli İpek Küçük’e göre, “İnsanlar, bekar olduğunuzda sıkıldığınızı ve yalnızlık çektiğinizi düşünmeye meyilli.”

Match tarafınca paylaşılan çalışmada, bekarların diğerlerinden duyduğu yaygın “utanç verici ifadeler” soruldu ve yüzde 35’i kendilerine “yakında birini bulacaksın” dendiğini söylemiş oldu. yüzde 29’u “oldukça yalnız olmalısın” tabirini duyarken, yüzde 38’i münasebet durumlarına genel olarak acındığını bildirdi.

DePaulo, bekarlar hakkındaki mitlerin, evli çiftlerin, bekarların sahip olmadığı özel bir hayat marifetine sahip olduğu; bekarların hayatlarının “trajik” olduğu ve bekarlığın bencil olmayı ima ettiği fikrini içerdiğini söylüyor. (Aslında, mutsuz bekarlar ve memnun çiftler hakkındaki klişelerin hiç de yanlışsız olmadığını öne süren 2018 Alman araştırması da dahil olmak üzere birtakım araştırmalar, bunların yanlış inançlardan ibaret olduğunu destekliyor.)

Bekarlarla ilgili klişeler yanlış olduğu üzere ziyanlı sonuçları da olabilir. Psikoterapist Abrams’a nazaran, bekarlara yönelik toplumsal tavırlardan kaynaklanan içselleştirilmiş utanç, benlik imajını olumsuz etkileyebilir. Bekar bir kişinin arkadaşları ve ailesi onları statüleri niçiniyle utandırmasa bile, evlilik ve çocuklar üzere hayattaki büyük dönüm noktalarına ulaşmamak, bilhassa faal olarak bir eş arayan biri için epey güç olabilir, zira toplumun onlardan beklediği şey budur.

Abrams, “Biroldukca defa bunun depresyonda rol oynadığını gördüm” diyor. Başarılı bir hayatın kıstası olarak görülen bu “senaryo”, bekarlıktan mutlu oldukları biçimde durumlarını bir daha düşünmeye ve kültürel normlara ahenk sağlayabilmek için istemedikleri biçimde bir arayışa girmeye bile zorlayabilir.

Bekar ayıplaması, meraklı ebeveynler ve arkadaşlardan diğer kaynaklarca da yöneltilebilir. Yasal olarak evli olanlara, bekarların yararlanamayacağı çeşitli imtiyazlar sunan hükümetlerin de bunda rolü vardır. Birtakım beşerler hayata devam etmenin “doğru yolu” konusunda bunun bir ileti içerdiğine, partnerler için olumlu bir pekiştirme fonksiyonu gördüğüne ve bekarların yetişkinliklerini yanlış sürdürdükleri fikrini içselleştirmelerine niye olduğuna inanıyor.

KADINLARDA VE ERKEKLERDE BEKARLIK

Diğer kültürel damgalama olaylarında olduğu üzere, bekar ayıplaması da cinsiyetler içinde eşit yaşanmaz. Temel olarak bayanlar bunun yüküne daha fazla katlanmak zorunda kalır, ve birtakım kültürlerde evlilik ve çocuk sahibi olmak başkalarına bakılırsa daha fazla ehemmiyet taşır.

ilk vakit içinderda, adamların tersine bekar bayanları tanımlayan sözleri düşünün. Erkekler “bekar” olarak bilinirken, bayanlar “evde kalmış” yahut “kız kurusu” üzere tabirlerle karşılaşır. Bekar erkekler ise asırlar boyunca çoklukla eğlenceli, güzel ancak potansiyel olarak aldatıcı, ömrün tadını çıkaran dertsiz bireyler olarak tasvir edilmiştir.

Bridget Jones’un Günlüğü’ndeki 30’lu yaşlarının başında Londra’da yeterli bir iş sahibi ana karakter bile kendisini “evde kalmış” olarak tanımlamaktadır.

DePaulo, “Ne akla yatkın ne de yanlışsız olan klâsik inanışa göre, bayanlar evliliğe erkeklerden daha fazla kıymet veriyor. Yani, bekar bayanların daha sık ‘Biriyle görüşüyor musun?’ üzere hudut bozucu sorulara maruz kaldığını düşünüyorum” diyor. Abrams, bayan müşterilerinin erkek danışanlarından daha fazla bekar ayıplama tecrübelerini paylaştığını söylüyor ve genel müşteri profilinin bayanlara negatif ayrımcılık yaptığına işaret ediyor.

DePaulo’ya göre, “Bekar erkekler de aşağılayıcı ve küçümseyici muamelelere maruz kalabiliyor”; mesela kimileri onları çocuksu, kendilerine bakamayan yahut “seks takıntılı” beşerler üzere bakılırsabiliyor.

Kültürel demografik özellikler de bekar ayıplamanın yaygınlığını etkileyebilir. Abrams, Kore, Çin ve Hindistanlı aileler üzere makul kültürlerden gelen bireylerin ya da orta Amerika’dan New York’a taşınanların, aile üyeleri tarafınca daha fazla bekar ayıplamasına maruz kalabildiklerini belirtiyor. Bu kültürler, evlilikle ilgili daha klasik cinsiyet rollerini vurgulama eğilimindedir ve bu geleneklere uymamak bilhassa sıra dışı görünebilir.

‘SAYILARIN GÜCÜ’

Bekarlığın manası değişiyor ve birtakım uzmanlar hem tutumsal birebir vakitte demografik değişimlerin bekarlığı olağanlaştırmaya yardımcı olabileceğine ve potansiyel olarak eşi olmayanları yargılama eğilimini azaltabileceğine inanıyor.

Son senelerda, toplumsal medyadaki tesirli isimler ve ünlüler, bekar statülerinden gururla kelam ettiler. Örneğin, oyuncu Emma Watson, kendisini her insanın önünde “kendi kendisinin partneri” olarak niteledi ve romantik bir partner eksikliğinin olumsuz değil, olumlu olarak görülmesini istedi. Abrams, “Daha fazla insan bekar olarak statülerini benimsedikçe, daha epey kişi birebir şeyi yapmakta kendisini daha özgür hissediyor” diyor.

Flört uygulaması Bumble’ın Ekim 2021’deki araştırmasına bakılırsa, Kanada, Fransa, Almanya, Hindistan, Meksika, Filipinler, Avustralya, İngiltere ve ABD’de ankete katılan 8500’i aşkın kullanıcısının yüzde 53’ü, pandemi yardımıyla “bir süre yalnız kalmanın olağan olduğunu anladı”. Ayrıyeten, Covid-19’dan bu yana birfazlaca bekar, ilgi durumlarıyla ilgili olumlu hisler ve sonuçlar bildirdi. Match anketine nazaran, yüzde 42’si pandemi sırasında bekar olmaktan “hoşnut olduğunu” söylemiş oldu.

Ancak, bu datalar, cevap verenlerin geri kalan yüzde 58’inin bu biçimde düşünmediği manasına geliyor; aslında, pandemi kaynaklı izolasyon biroldukca bekarı olumsuz etkiledi ve kimileri açısından ayıplamanın artmasına niye oldu. Match, ankete katılan bekarların yüzde 37’sinin aşk hayatları konusunda “endişeli arkadaşları ve ailelerinden” daha fazla soruya maruz kalkdıklarını söylemiş oldu. Nitekim de Abrams, ABD üzere ülkelerde giderek artan sayıda bekarların bu davranıştan mümkün bir uzaklaşmaya işaret etmesine karşın, bekar ayıplamasının “hala pek yaygın” olduğunu öne sürüyor.

bir daha de uzmanlar, değişen demografinin bekarlık konusundaki yargıları değiştirmeye devam edeceğinden umutlu. DePaulo, bu artışı bekarlarda “sayıların gücü” olarak isimlendiriyor ve “Nüfus Ofisi’nin her yeni istatistiği bekar insan sayısının giderek arttığını gösteriyor” diyor ve ekliyor:

“Nüfusun büyük bir kısmı evli değilse, ki ABD’de bu oran yarıya yakın, hepsinde bir sorun olduğunu söylemek zorlaşıyor.”
 
Üst